آیا آب لوله کشی سالم است؟
بسیاری از مردم فقط شیر آب را باز می کنند، یک لیوان را پر از آب می کنند و می نوشند. آنها به این فکر نمی کنند که آیا آب سالم است یا نه. از آنجایی که کیفیت آبی که می نوشیم بر سلامت کلی ما تأثیر می گذارد، داشتن آبی عاری از باکتری ها و میکروب های بیماری زا بسیار مهم است. مخصوصا در کلان شهر های کشور که گاها سبب می شود مردم در شهر های بزرگ مجبور به خرید آب معدنی در تهران و یا سایر شهر های بزرگ شوند.
پس اگر آب لوله کشی محل شما برای آشامیدن ناامن شد، چه کاری می توانید انجام دهید؟قبل از اینکه در مورد محلول های آب و صحبت کنیم، اجازه دهید نگاهی به آلاینده هایی که معمولا در آب یافت می شود بیندازیم.
5 آلاینده که معمولاً در آب لوله کشی یافت می شود
- فلوراید به آب اضافه می شود تا از مشکلاتی که برای دندان ها بوجود می آید جلوگیری شود. با این حال، زمانی که در مقادیر بیش از حد وجود داشته باشد، می تواند برای سلامتی ما مضر باشد، زیرا می تواند سیستم ایمنی بدن را سرکوب کرده و احتمال ابتلا به سرطان را افزایش دهد.
- کلر اغلب به عنوان یک ضد عفونی کننده در تاسیسات تصفیه آب استفاده می شود. با این حال، مشخص شده است که برای بدن انسان سمی است و باعث آسم، سرطان و مشکلات پوستی می شود.
- عناصر فلزی مانند سرب و آلومینیوم حتی اگر به مقدار کم در آب وجود داشته باشند مضر هستند. آنها می توانند منجر به اختلال شنوایی، آسیب به سیستم عصبی مرکزی و سلول های خونی شوند.
- کروم این یک جزء بی مزه و بی بو است که معمولاً در گیاهان، سنگ ها و خاک یافت می شود. کروم شش ظرفیتی و کروم سه ظرفیتی اغلب در آب یافت می شوند و می توانند باعث سرطان، تحریک چشم و کم خونی شوند.
- داروها آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد افسردگی، مسکن ها و سایر داروها پس از شستشو از طریق ادرار به منابع آب راه پیدا می کنند. آنها می توانند از طرق مختلف به بدن انسان آسیب برسانند.
یک سوال رایج که بسیاری از مردم دارند این است:
آیا باید آب لوله کشی خود را فیلتر کنم؟
اگرچه آب لوله کشی از نظر بسیاری بی خطر است، توصیه می شود از استفاده کنید تا مطمئن شوید آبی که می نوشید عاری از هر گونه آلودگی است، به خصوص در مکان هایی مانند ایران که سرشار از مواد معدنی مانند منیزیم و آهن است.
بنابراین، اگر نمی‌خواهید این آلاینده ها بر روی سلامت شما تاثیر بگذارند یک برای خانه خود تهیه کنید. برای جلوگیری از ورود هر نوه آلودگی به آب آشامیدنی باید یک قابل اعتماد برای نوشیدن آب تمیز و سالم تهیه کنید.
در اینجا تعدادی از بهترین فیلترهای تصفیه آب آورده شده است:
این بهترین محلول آب برای آب سخت است و می تواند به شما کمک کند تا از شر مواد معدنی اضافی موجود در آن خلاص شوید.
2 همانطور که از نام آن پیداست، می تواند به حذف آهن از آب کمک کند تا آب بو، مزه بد یا ایجاد لکه روی شیر آب، وان، ظروف و غیره نداشته باشد.
این راه حل ایده آل برای از بین بردن ناخالصی ها از آب است. از یک غشای نیمه تراوا استفاده می کند که به فیلتر کردن ذرات نامطلوب از آب کمک می کند و آن را برای نوشیدن ایمن می کند
آب لوله کشی شهری که از آن برای مصارف روزانه خانگی مثل آشامیدن، پخت و پز، شست و شو و… استفاده می کنیم، ابتدا در تصفیه خانه با استفاده از روش هایی مثل کلرزنی ضدعفونی می شود. با این حال امکان دارد آب شهری در مسیر لوله کشی با ناخالصی هایی ترکیب شود. این ناخالصی ها باعث افت کیفیت آب و یا حتی ناسالم شدن آب لوله کشی می شوند. از آنجایی که عدم سلامت آب شهری می تواند باعث بوجود آمدن مشکلات گوارشی، پوستی و یا حتی بیماری های خطرناک تری شود، باید از با کیفیت و سالم بودن آب اطمینان حاصل کنیم.
بهترین راه برای بررسی کردن کیفیت آب شهری، ارزیابی آن توسط متخصصان است اما خود ما نیز می توانیم در خانه و بدون استفاده از وسیله مخصوصی کیفیت آب را بررسی کنیم. آب ناسالم و ترکیب شده با ناخالصی را می توانیم با توجه به برخی نشانه ها شناسایی کرده و برای سالم سازی آن اقدام کنیم. در ادامه مقاله، با 8 نشانه ناسالم بودن آب لوله کشی شهری و دلایل آلودگی آب شرب . مضررات آب لوله کشی آلوده شده آشنا می شویم.
1-کدر و غیر شفاف بودن آب
آب لوله کشی شهری سالم که برای مصارف حساس تری مانند آشامیدن مناسب است، باید شفاف و همچنین بدون طعم و بو باشد. یکی از بهترین راه های ارزیابی کیفیت آب لوله کشی شهری، توجه به شفاف بودن آب است. البته آب غیر شفاف لزوما برای سلامتی مضر نیست اما غیرشفاف بودن آب می تواند نشانگر وجود باکتری و پاتوژن های بیماری زا باشد.
2-لیز و لزج شدن دست بعد از شستشو با آب و صابون
لیز شدن پوست دست بعد از شستشو با آب و صابون نشانه سخت بودن آب لوله کشی شهری است. آب سخت حاوی نمک های معدنی مثل ترکیبات بی کربنات، یون های کلسیم، منیزیم و… است. آب سخت معمولا از خود در سینک ظرفشویی، لیوان و شیرآلات رسوب به جا میگذارد. همچنین لزوم استفاده بیش از حد معمول از پودر و مایع لباسشویی برای تمیز کردن لباس ها می تواند نشانگر سخت بودن آب لوله کشی شهری باشد.
سخت بودن آب همیشه به معنای ناسالم بودن آب نیست -در برخی موارد سخت بودن آب تنها به علت وجود کلسیم و منیزیم در آب است که در حالت عادی تهدیدی برای سلامت ما به حساب نمی آیند- اما سخت بودن آب همچنین می تواند نشانگر وجود آلمینیوم و یا سرب در آب لوله کشی شهری باشد که برای سلامت ما مضر هستند.
3-زرد، نارنجی، قهوه ای بودن آب همیشه نشانه ناسالم بودن آن است.
زرد رنگ بودن آب لوله کشی شهری می تواند نشانگر وجود کلر 6+، که ماده ای سمی و سرطان زاست، در آب باشد. آب زرد رنگ همچنین می تواند نشانه ای از وجود آهن، منگنز، سرب و مس در آب باشد.
نارنجی و یا قهوه ای رنگ بودن آب نیز نشانگر وجود مقادیر بیش از حد آهن، منگنز و سرب است. البته زنگ زدگی لوله های آب در مسیر آبرسانی نیز می توانند باعث نارنجی و یا قهوه ای رنگ شدن آب لوله کشی شهری شوند. باید بدانیم که از زنگ زدگی لوله ها نمی شود به راحتی گذشت چرا که زنگ زدگی لوله ها، شرایط رشد باکتری را که منجر به آلوده شدن آب شهری پس از تصفیه می شود را فراهم می کند.
4-آبی و سبز رنگ بودن آب
آبی و یا سبز رنگ بودن آب لوله کشی شهری معمولا به دلیل وجود مقادیر بیش از حد مس در آب است. مس بر اثر زنگ زدگی و پوسیده شدن لوله ها، با آب ترکیب می شود. اگر چه مقادیر کم مس مشکلی برای سلامت انسان به وجود نمی آورد اما مقادیر بیش از حد مس، باعث بروز مشکلاتی مثل کم خونی شده و به کبد و کلیه آسیب می رساند.
5- بوی تند کلر
کلر به طور کنترل شده و طی فرآیندی به اسم کلرزنی برای ضدعفونی کردن آب و از بین بردن پاتوژن های بیماری زا در تصفیه خانه های شهری به آب اضافه می شود. اگر مقادیر اضافه شده کلر استاندارد باشد آب لوله کشی شهری بوی تند کلر نمی دهد اما در نقطه مقابل، اگر مقادیر اضافه شده کلر بیش از حد استاندارد باشد، آب بوی تند کلر می دهد. مقادیر بیش از حد کلر می تواند مشکلات گوارشی و پوستی بوجود بیاورد.
6-بوی تخم مرغ فاسد
آب لوله کشی شهری بر اثر وجود هیدروژن سولفید بوی تخم مرغ فاسد می دهد. هیدروژن سولفید یک گاز بی رنگ است که امکان دارد به صورت طبیعی با آب های زیرزمینی ترکیب شود. این گاز با برخی از باکتری های موجود در آب واکنش شیمیایی می دهد و تبدیل به سولفات می شود که می تواند منجر به بروز مشکلات گوارشی و یا حتی کم آب شدن بدن شود.
7-بوی نامطبوع
بوی نامطبوع آب لوله کشی شهری می تواند نشانگر وجود مقادیر بیش از حد عناصر باریم و کادمیم در آب باشد. عنصر باریم امکان دارد طی عملیات های حفاری و یا ساخت و ساز به سفره های آب زیرزمینی نفوذ کند. وجود مقادیر بیش از حد عنصر باریم در آب می تواند مشکلاتی نظیر فشار خون بالا و تحلیل عضلانی (ضعیف شدن عضلات بدن) به وجود بیاورد. مقادیر بیش از حد باریم همچنین به قلب، کلیه و کبد نیز آسیب می رساند.
عنصر دیگری که می تواند در آب بوی نامطبوع ایجاد کند، عنصر کادمیم است. این عنصر به صورت طبیعی در مس و سرب وجود دارد و معمولا توسط پسماند های صنعتی به لوله های آب نفوذ می کند. مقادیر بیش از حد عنصر کادمیم به کبد، کلیه و استخوان ها آسیب می رساند. بهترین راه برای بررسی کردن مقادیر باریم و کادمیم این است که پس از پر کردن لیوان به مدت یک تا دو دقیقه صبر کنید، اگر آب همچنان بوی نامطبوع بدهد مقادیر باریم و کادمیم موجود در آب بیش از حد هستند.
8-بوی فلز
امکان دارد لوله های قدیمی و زنگ زده فلزاتی مثل آهن، زینک، منگنز، مس و سرب را وارد آب کنند و باعث بوجود آمدن بوی فلز در آب لوله کشی شهری و یا شور شدن آن شوند. البته گاهی اوقات بوی فلز آب می تواند به خاطر پایین بودن pH آب باشد. پی اچ و یا پ هاش نمایانگر غلظت یون هیدروژن در آب و کمیتی برای تعیین اسیدی یا بازی بودن آب است.
برخی از آلودگی ها نشانه ای ندارند.
نیترات و آرسنیک فقط دو مورد از موادی هستند که در صورت ترکیب شدن با آب لوله کشی می توانند باعث ناسالم شدن آب شوند اما رنگ، بو و یا طعم خاصی به آب نمی دهند. به همین علت است که ارزیابی آب توسط متخصصان بهترین راه مشخص کردن کیفیت آب لوله کشی است.
در صورت آلوده شدن آب شهری چه کاری باید انجام داد؟
بخش قابل توجهی از کارهایی که برای از بین بردن آلودگی آب شهری باید انجام شود میباسیت توسط سازمان های مربوطه نظیر منطقه شما صورت پذیرد ولی با این حال اقداماتی نیز وجود دارد که می تواند توسط شهروندان صورت گیرد تا تاثیر این آلودگی ها به حداقل برسد.
استفاده از برای ساختمان برای علاوه بر اینکه از طرف اداره آب و فاضلاب اجباری اعلام شده و باعث می شود طول عمر پمپ آب را نیز افزایش دهد و همچنین می تواند امکانی را برای کاهش ورود آلودگی ها به داخل ساختمان ها فراهم کند. در این حالت چون پمپ آب از ذخیره آب داخل مخزن استفاده می کند در نتیجه مکشی بر روی لوله های آب شهری ندارد و همانطور که می دانید یکی از دلایل ورود آلودگی ها به لوله های شهری نشتی های موجود در این لوله ها و مکش این آلودگی ها از طریق پمپ های آب ساختمان هایی است که مستقیماً اقدام به نصب پمپ آب به شبکه لوله کشی شهری نموده اند.
از طرف دیگر رسوبات و ذرات معلق در کف مخزن ته نشین شده و درنتیجه به داخل واحدها نمی رود. استفاده از فیلترهای پیش تصفیه و نصب آن ها قبل از پمپ نیز باعث می شود بخشی زیادی از این رسوبات به داخل مخزن آب نیز وارد نشوند در نتیجه از حجم آلودگی ها کاسته می شود.