ایجاد اختلال در حافظه فضایی توسط خستگی ذهنی بیشتر از خستگی عضلانی است
خستگی پدیده ای است که ذاتاً با عملکرد کلی افراد مرتبط است. این پدیده که به عنوان خستگی ذهنی یا خستگی عضلانی مطرح می شود می تواند منجر به کاهش کارایی، هوشیاری و در نهایت اختلال در عملکرد ذهنی فرد شود. وقتی مردم کاری را برای مدت طولانی انجام می دهند، باید از عملکردهای شناختی استفاده کنند. بنابراین، آنها اغلب دچار خستگی ذهنی می شوند که در کاهش عملکرد و انگیزه برای ادامه کار، همراه با افزایش تعداد و شدت خطاها منعکس می شود.
کارشناسان خستگی را به عنوان وضعیتی تعریف می کنند که در اثر استرس روحی، جسمی، بیماری یا کاهش کارایی عضلات یا اندام ها پس از فعالیت طولانی مدت ایجاد می شود. مسیرهای عصبی برای فرسودگی جسمی و ذهنی همپوشانی زیادی دارند. هر دو مورد شامل سیستم عصبی تسهیل کننده و بازدارنده بود. تحقیقات نشان داده است که فعال شدن سیستم بازدارنده نه تنها باعث کاهش عملکرد شناختی می شود، بلکه با افزایش ادراک تلاش در کار بدنی نیز اختلال ایجاد می کند. تلاش ذهنی طولانی مدت می تواند قشر سینگولیت قدامی را فعال کرده و باعث خستگی ذهنی شود. خستگی عضلانی نیز به دلیل قطع زنجیره حوادث از سیستم عصبی مرکزی به رشته های عضلانی رخ می دهد. در واقع پدیده خستگی ذاتاً چند بعدی است.
در رابطه با این پدیده، پژوهشگران دانشگاه شهید بهشتی مطالعه ای انجام داده اند که در آن تأثیر خستگی ذهنی و عضلانی بر حافظه کاری فضایی که یکی از مهمترین جنبه های شناخت انسان است، مورد بررسی قرار گرفته است.
در این پژوهش تعدادی از دانشجویان پسر 20 تا 30 ساله دانشگاه شهید بهشتی شرکت کردند و داده های مورد نیاز پژوهشگران را از طریق پرسشنامه، نرم افزار و دوچرخه ارائه کردند.
نتایج این مطالعه حاکی از نقش مهم خستگی ذهنی در کاهش عملکرد حافظه کاری است. این نوع خستگی با عملکرد شناختی و مغز مرتبط است، بنابراین می توان نتیجه گرفت که این یافته ها با رویکرد موسوم به «بالا به پایین» و همچنین با دیدگاه های شناختی مانند نظریه «برنامه ریزی حرکتی عمومی» همخوانی دارد.
در همین رابطه علیرضا فارسی، استاد و محقق گروه علوم رفتاری و شناختی و فناوری ورزشی دانشگاه شهید بهشتی و همکارانش گفت: یافته های ما نشان می دهد که تأثیر خستگی ذهنی بر حافظه فعال قابل توجه بوده و باعث می شود کاهش می یابد. اما وضعیت خستگی عضلانی تاثیر قابل توجهی ندارد.”
به گفته آنها، «حافظه کاری توانایی فرد برای عملکرد با بازنمایی ذهنی است و لازم است بین دانش قبلی و اطلاعات جدید ارتباط برقرار کند. مطالعه ما نشان می دهد که تأثیر فعالیت و عملکرد ذهنی پایدار بر حافظه فعال بیشتر از خستگی عضلانی است.
نتایج این مطالعه، هم از منظر نظری، میتواند دانش اولیه ما را در مورد چگونگی تأثیر خستگی ذهنی و عضلانی بر حافظه کاری گسترش دهد و از نقطه نظر عملی، راهنماییهایی را برای مربیان و افرادی که با تمرینات یا تمرینات کار میکنند، فراهم کند. . عملکرد شناختی و ذهنی پایدار
این نتایج در قالب مقالات علمی پژوهشی در دو ماهنامه «دانش» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کردستان منتشر شده است.
46