تاریخچه ماشین چاپ چیست؟
چاپ را در اصطلاح، انتقال مطالب شامل نوشتهها، تصاویر، اعداد و علائم بر روی یک حامل فرم و انتقال آن بر روی یک سطح چاپ شونده و تکثیر آن به زیاد میگویند.از مهمترین رخدادهای تاریخ، اختراع حروف چاپی مستقل و دستگاه چاپ بودهاست که به تصور غالب، اولین بار، (۱۴۶۸–۱۳۹۷) آلمانی در سال ۱۴۵۶ میلادی آن را اختراع کرد؛ اما در حقیقت اختراع فن چاپ به قرنها پیش از برمیگردد.
ادوار تاریخی چاپ و تحولات آن از ابتدا تاکنون بهطور کلی به ۶ دسته تقسیمبندی میشود:
- پیش از تاریخ و آغاز دوران تاریخی
- دوران باستان
- دوران چینیها
- دوران هنری
- دوران مکانیک
- دوران فتو مکانیک
این دوران از آغاز و پیش از آن تا حدود قرن ۲۰ میلادی را شامل میشود.
اختراع چاپ در چین
آشوریان چند هزار سال پیش از میلاد بر خشتهایی از گل رس مُهر میزدند. انگشترهای خاتم نیز که در زمان باستان استفاده میشد بر همین اساس کار میکرد، چاپ باسمه نیز قرنها قبل از گوتنبرگ در چین شناخته شده بود، در دوران حکومت سلسلهٔ تانگ در چین (۹۰۶–۶۱۸)، قدیمیترین نمودهای صنعت چاپ دیده شدهاست. در این دوره، نقشها بر روی صفحهای چوبی حکاکی، و بعد بر روی پارچه چاپ میشد.
اولین اشاره به چاپ، در سال ۵۹۳ و یک فرمان حکومتی چینی است که در آن، امپراتور ونتی، دستور میدهد تصاویر و متون بودایی را چاپ کنند. این متون را اول بر قطعهای کاغذ نازک مینوشتند و بعد آن را بر صفحهای چوبی میچسباندند و متن را بر روی چوب حکاکی میکردند تا یک «زینک» چوبی بسازند و از آن برای چاپ متن استفاده کنند. این شیوه زمان زیادی میبرد، چرا که هر صفحه از کتاب باید بر یک صفحهٔ چوبی جداگانه حکاکی میشد.
قدیمیترین کتاب چاپی که تاکنون پیدا شدهاست، یک متن مذهبی بودایی است که در سال ۸۶۸ چاپ شده، این متن در غار دونهوانگ در جادهٔ ابریشم کشف شدهاست. در قرن نهم، کتابهای چاپی با تیراژ بالا در شو (ایالت چچوان امروز) عرضه شد و دلالان خصوصی امکان خرید آنها را داشتند. کمی بعد، فن چاپ به ایالتهای دیگر نیز گسترش یافت و در اواخر قرن نهم، در تمام چین رواج یافت. کتابهایی نظیر کتابهای کنفوسیوسی، متون بودایی، فرهنگهای لغت، کتابهای ریاضیات و … در این دوران چاپ شدهاست. این فن به سرعت پیشرفت کرد و در سال ۱۰۰۰ میلادی، کتابهای صحافی شده به سبک امروز، جانشین تومارها شد.
دستگاه چاپ تامپو
دستگاه چاپ تامپو نوعی دستگاه چاپ است که برای چاپ تصاویر و طرح ها بر روی سطوح مختلف، از جمله سطوح ناهموار و غیر صاف، مانند خودکار، فندک، لوازم جانبی موبایل، ظروف پلاستیکی و فلزی، قطعات صنعتی و اسباب بازی، به کار میرود. این دستگاه از یک پد سیلیکونی انعطافپذیر به نام “تامپو” برای انتقال طرح از کلیشه به سطح مورد نظر استفاده میکند.
ترام چیست؟
ترام کوچکترین واحد قابل تشخیص در تصاویر اســت و میتوان آن را روی تصاویر چاپ شده دید. میتوان ترامها را به گــرهها در تار و پود بافت قالی تشبیه کرد که باعث دیده شدن تصاویر میشوند. به بیان دیگر در تصاویر سیاه و سفید بازنمایی سایه روشنهای خاکستری رنگ با چاپ نمودن تعدادی از نقاط کوچک و بزرگ صورت میپذیرد. این نقاط دارای فواصل منظم در ساختار شبکهای کنار یکدیگر قرار میگیرند که به شبکه ترام یا ترام نامیده میشود.
اگر با ذره بین یک قطعه عکس و یک تصویر را از نزدیک مشاهده کنید به راحتی متوجه تفاوت موجود در ساختار عکس و قطعه چاپی خواهید شد. به این صورت که در عکس هرگز شاهد نقاط کوچک تشکیل دهنده تصویر اصلی نخواهید بود. این درحالیست که در یک تصویر چاپی مانند تصویر روی یک به آسانی نقاط کوچکی را مشاهده میکنید که با یک نظم خاص در کنار همدیگر قرار گرفته و رنگ خاکستری سایه و روشن داری را ایجاد کردهاند و در آخر باعث تشکیل تصویر میشوند.میتوان گفت یکی از بهترین روشهای تشخیص نوع چاپ و مشکلات بالقوه اثر چاپی، آشنایی با ترام است.به طور خلاصه ترام بخش مهمی در چاپ به شمار میرود که باعث همنشینی درست رنگهای اصلی CMYK در کنار یکدیگر میشود.
چاپ دیجیتال فرآیندی نوین برای چاپ تصاویر و متون است که به جای استفاده از صفحات چاپ سنتی، از روشهای دیجیتال برای انتقال تصویر به کاغذ استفاده میکند. این روش مزایای متعددی نسبت به چاپ سنتی دارد، از جمله:
مزایای چاپ دیجیتال:
- سرعت: چاپ دیجیتال به طور قابل توجهی سریعتر از چاپ سنتی است. این به دلیل عدم نیاز به تهیه صفحات چاپ و تنظیمات پیچیده است.
- کیفیت بالا: چاپ دیجیتال میتواند تصاویر و متون را با کیفیت بالا و وضوح چاپ کند.
- انعطافپذیری: چاپ دیجیتال میتواند طیف وسیعی از مواد را چاپ کند، از جمله کاغذ، مقوا، پلاستیک و پارچه.
- چاپ در تیراژ کم: چاپ دیجیتال برای چاپ در تیراژ کم مقرون به صرفه است.
- سفارشی سازی: چاپ دیجیتال امکان چاپ تصاویر و متون متغیر را فراهم میکند.
- سازگاری با محیط زیست: چاپ دیجیتال به دلیل عدم استفاده از مواد شیمیایی و ضایعات کاغذ، سازگار با محیط زیست است.
کاربردهای چاپ دیجیتال:
چاپ دیجیتال در طیف وسیعی از کاربردها استفاده میشود، از جمله:
- چاپ کارت ویزیت، بروشور، تراکت و دیگر اقلام تبلیغاتی
- چاپ کتاب و مجله
- چاپ عکس و پوستر
- چاپ لیبل و برچسب
- چاپ نقشه و کاتالوگ
- چاپ بوم نقاشی و تابلو
انواع چاپ دیجیتال:
دو نوع اصلی چاپ دیجیتال وجود دارد:
- چاپ لیزری: این روش از اشعه لیزر برای انتقال تصویر به کاغذ استفاده میکند. چاپ لیزری برای چاپ متن و تصاویر با کیفیت بالا مناسب است.
- چاپ جوهرافشان: این روش از قطرات جوهر برای چاپ تصاویر و متون استفاده میکند. چاپ جوهرافشان برای چاپ تصاویر با رنگهای زنده و دقیق مناسب است.
انتخاب دستگاه چاپ دیجیتال:
انتخاب روش چاپ دیجیتال به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- نوع و کیفیت تصویر یا متن
- تیراژ چاپ
- بودجه
- سرعت چاپ
نکاتی برای انتخاب دستگاه چاپ دیجیتال:
- قبل از سفارش چاپ، نمونه کارهای چاپخانه را بررسی کنید.
- از چاپخانه در مورد نوع جوهر و کاغذ مورد استفاده سوال کنید.
- فایلهای خود را با فرمت مناسب برای چاپ دیجیتال آماده کنید.
- در مورد زمان تحویل و هزینه چاپ با چاپخانه صحبت کنید.
اشکال مختلف ترام و موارد استفاده از آن
شکل ترام موردی است که بسیار کم به آن توجه میشود. طراح پس از طراحی تصویر، آن را برای چاپ روی زینک به چاپخانه ارسال میکند. اگرچه او فیلم و زینک را بررسی و کنترل میکند اما هرگز به شکل ترام دقت نمیکند. به یاد داشته باشید که اشکال مختلف ترام(دایره، بیضی، مربع، فانتزی و …) استفادههای گوناگونی دارند. به این معنا که هر شکل ترام برای شکل منحصر به فردی از چاپ استفاده میشود. طراح و ناظر چاپ حتما باید به شکل ترام توجه نمایند. به عنوان مثال در چاپ افست از ترام مربعی شکل استفاده میشود چرا که این ترام واضحتر مشاهده میشود. این در حالیست که از ترام بیضی شکل به دلیل حضور در محدوده Midtone به دلیل ظرافت منحصر به فرد آن در چاپ تصاویر پرتره استفاده میشود. از سایر ترامها نیز معمولا در چاپ هلیوگراور و … استفاده میشود.
به عنوان مثال در صورت دقت به ترامهای چاپ افست روی زینک میبینید که در نقاط تیره، ترامها بزرگتر و در نقاط روشن، ترامها کوچکتر میشوند. این در حالیست که در چاپ هلیوگراور سایز ترامها در تمام سیلندر هیلو یکسان است و میزان تاریک و روشنی طرح از طریق تغییر میزان گودی ترامها انجام میشود. در نتیجه شکل ترام در چاپهای مختلف، گوناگون است.
از نظر شکل ترامها به ۴ دسته زیر تقسیم میشوند:
- ترام منظم: فاصله میان نقاط مساوی و نقاط شکل یکسانی دارند. اما اندازه نقاط متفاوت است.
- ترام غیر منظم ۱: فاصله میان نقاط برابر نیست. اما نقاط دارای سایز یکسان و هم شکل هستند.
- ترام غیر منظم ۲: فاصله میان نقاط برابر نیست. نقاط دارای سایز متغیر میباشند. اما آنها از شکلی مشابه برخوردارند.
- ترام غیر منظم ۳: فاصله میان نقاط برابر نیست. سایز نقاط متغیر و آنها غیر هم شکل هستند.