عکس های جدید از خمرۀ نویافته در حوالی تخت جمشید و توضیحات بیشتر

به گزارش دکترنامه فیلمی از خمره ای بزرگ در فضای مجازی منتشر شده است که براساس اظهارات شاهدان محلی که با دکترنامه گفت وگو داشتند یکشنبه ۱۷ فروردین ماه ۱۴۰۴ هنگام حفاری برای نصب تیر چراغ برق در یک زمین زراعی در روستای جلودَر (آس چپ) در حدود ۴۵ کیلومتری تخت جمشید پیدا شده است. کارگری که خمره را دیده به مسئولان محلی اطلاع داده و سپس یگان حفاظت و کارشناس میراث فرهنگی خبردار شده اند. در فیلمی که منتشر شده خمره به وسیله یک بالابر جابه جا می شود که البته برخی کارشناسان به شیوه جابه جایی آن نقدهایی وارد کرده اند. به گفته مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان فارس خمره اکنون به تخت جمشید منتقل شده است.

در اطلاعات اولیه ای که از این خمره سفالین منتشر شده دوره تاریخی آن هخانشی اعلام شده است اما مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس به دکترنامه می گوید گمانه زنی های اولیه مبین آن است که خمره احتمالا به دوره ساسانی تعلق داشته باشد.

علیرضا عسکری چاوردی مدیر پایگاه تخت جمشید نیز به دکترنامه گفت که این خمره در حریم تخت جمشید پیدا نشده است و ارتباطی هم با تخت جمشید ندارد. یگان حفاظت میراث فرهنگی فارس خمره نویافته را فعلا به تخت جمشید منتقل کرده است و کمکی که ما می توانیم انجام دهیم این است که خمره را مرمت و مطالعه کنیم اما می خواهیم پس از آن خمره به محل مرتبط دیگری منتقل شود چون به تخت جمشید و نه به حوزه مرودشت مربوط است بلکه به حوزه ارسنجان مربوط می شود.

ابعاد این خمره به گفته محمد ثابت اقلیدی مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان فارس یک ونیم در یک ونیم متر است که هنگام کشف خالی بوده و با توجه به ابعاد آن به احتمال زیاد محل نگهداری غلات بوده است.

ثابت اقلیدی به دکترنامه گفت که خمره برای مطالعه بیشتر درباره دوره تاریخی آن و جزئیات بیشتر به پایگاه میراث جهانی تخت جمشید منتقل شده است.

در اولین فیلم های منتشر شده گفته می شود که این خمره به دوره هخامنشی مربوط است اما اکنون گمانه زنی ها بر این است که احتمالا دوره تاریخی خمره نویافته ساسانی باشد.

مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان فارس درباره شیوه جابه جایی این خمره که با انتقادهایی مواجه شده است نیز توضیح داد: هنگام خروج خمره هم یگان حفاظت و هم کارشناس میراث فرهنگی حضور داشتند و حفاری و جابه جایی با رعایت موازین انجام شده است.

گمانه زنی اولیه بر این است که قدمت خمره احتمالا به دوره ساسانی می رسد اما باید مطالعات دقیق تری انجام شود.

ثابت اقلیدی درباره محل نگهداری این خمره نیز اظهار کرد: خمره نویافته برای مطالعه بیشتر فعلا به تخت جمشید منتقل شده است که پس از پایان مطالعه ممکن است در موزه تخت جمشید نگهداری شود یا به شیراز منتقل شود و یا به موزه ای که در محدوده ارسنجان خواهد بود انتقال داده شود. اما درحال حاضر در محلی که خمره یافته شده موزه ای وجود ندارد.

شهر ارسنجان در ۱۲۰ کیلومتری شمال شرقی شیراز واقع است. در شمال و جنوب این شهر دو رشته کوه از رشته کوره های زاگرس قرار دارد. ارسنجام از جنوب شرقی به خفرک پایین راه دارد. زمین های جنوب ارسنجان و جنوب شرقی خفرک پایین تا دریاچه بختگان به دشت توابع معروف است. این دشت از ۵۰ آبادی بزرگ و کوچک تشکیل شده است. روستای جلودر نخستین روستا از روستاهای توابع ارسنجان است. به نظر می رسد جلودر در کنار راه باستانی اصطخر ـ کرمان قرار داشته است. اصطخری و فرصت الدوله در متون خود به نام و موقعیت آن اشاره کرده اند. در سال ۱۳۶۱ پایه ستونی ﻫﻨگام ﺗﻌﺮﯾﺾ ﻣﺴﯿﺮ ﺟﺎدۀ آﺳﻔﺎﻟﺖ ارﺳﻨﺠﺎن- ﻣﺮودﺷﺖ می شود که ﺟﻨﺲ سنگ آن از آهک و ﺑﻪرنگ ﺧﺎکستری و ﺑﻪ ﺷکل مکعبﻣﺴﺘﻄﯿﻞ دو پله ای اﺳﺖ. اﯾﻦ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎ پایه ستون های کاخ های پاسارگاد ﺗﺨﺖﺟﻤﺸﯿﺪ ﺑﺮازﺟﺎن و ﻣﺤﻮطه ﻗﺼﺮ اﺑﻮﻧﺼﺮ ﺷﯿﺮاز مقایسه شده است. به نظر باستان شناسان کشف پایه ستون از ﺗُﻞ ﺟﻠﻮدَر می تواند ﻧﺸﺎنی از آن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ که اﯾﻦ ﻣﺤﻮﻃﻪ دارای ﺑﻨﺎیی ﺳﺘﻮندار از دورۀ ﻫﺨﺎمنشی بوده که ﺗﻨﻬﺎ یک پایهﺳﺘﻮن از آن ﺑﻪدﺳﺖآﻣﺪه اﺳﺖ. (مقاله پایه ستون ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺗُﻞ دروازه ﺟﻠﻮدَر ﺳﺮنخی از ﯾک ﺑﻨﺎی ﺳﺘﻮﻧﺪار هخامنشی در ارﺳﻨﺠﺎن؛ اﺑﺮاﻫﯿﻢ روﺳﺘﺎیی ﻓﺎرسی و ﺑﻬﺰاد حسینی ﺳﺮﺑﯿﺸﻪ.)

انتهای پیام