نقدینگی چیست ؟ + نمودار حجم نقدینگی کشور
نقدینگی کلمه ای است که همیشه در اخبار می شنویم و در بحث های اقتصادی به کرات مطرح می شود. زیرا تولید و تورم یک کشور را تحت تاثیر قرار می دهد و در صورت عدم رسیدگی می تواند مشکلات اقتصادی زیادی ایجاد کند. در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی در مورد رابطه نقدینگی و تورم و مدیریت آن با شما در میان بگذاریم.
نقدینگی چیست؟
به بیان ساده، نقدینگی به دارایی های نقدی شما اشاره دارد. اسکناسهایی که هر روز برای خرید کالاهای ضروری حمل میکنید، نقدشوندهترین و مقرون به صرفهترین دارایی است. هر چه سریعتر بتوانید دارایی خود را بدون تغییر ارزش آن به پول نقد تبدیل کنید، نقدینگی آن بیشتر می شود. به عنوان مثال می توانید پول واریز شده در حساب سپرده خود را به راحتی تبدیل و خرج کنید. اما شما نمی توانید به سرعت آپارتمان خود را به پول تبدیل کنید.
زیرا یافتن خریدار برای آپارتمان شما زمان می برد. اگر عجله کنید، نمی توانید آن را به قیمتی که می خواهید بفروشید. بنابراین نقدینگی حساب سپرده بیشتر از املاک است. به طور کلی در علم اقتصاد به مقدار پول و شبه پول نقدینگی می گویند.اما ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که پول و شبه آن چیست؟ در زیر آنها را جداگانه توضیح خواهیم داد.
پول چیست؟
پول شامل اسکناس، سکه و سپردههای تقاضایی است که توسط افراد نگهداری میشود. در واقع این همان پول و سایر دارایی هاست که به راحتی قابل نقد شدن است. اقلامی که برای پرداخت استفاده می کنید نیز پول محسوب می شوند، مانند چک و کارت های اعتباری. در یک تعریف گسترده تر، پول می تواند شامل چک های مسافرتی و حساب های پس انداز نیز باشد.
شبه پول چیست؟
پول شبه شامل سپرده های غیر دیداری می شود. به طور کلی، شبه پول به دارایی هایی اطلاق می شود که نمی توان از آنها به عنوان وسیله مستقیم مبادله استفاده کرد، اما می تواند به پول نقد یا سپرده چک بانکی تبدیل شود. حسابهای پسانداز و بلندمدت نیز طبق تعریف در نظر گرفته میشوند و میتوانند در دسته پول یا شبه پول طبقهبندی شوند. البته بر اساس تحلیل های فردی، هر فردی ممکن است تعریف متفاوتی از پول و شبه پول داشته باشد.
وظیفه نقدینگی چیست؟
نقدینگی نقطه مقابل مقدار معینی از کالاها و خدمات است و نقدینگی باید جریان کالاها و خدمات از جمله حرکت مالی افراد جامعه را جبران کند.بنابراین قیمت تمام شده کالا به میزان نقدینگی و سرعت گردش آن بستگی دارد. رشد بیش از حد این عامل منجر به افزایش شدید تقاضا برای کالا و خدمات می شود و محدودیت عرضه کالا و خدمات در کوتاه مدت باعث تورم در اقتصاد می شود. کنترل نقدینگی هدف نهایی کشورها برای دستیابی به اهداف کلان اقتصادی از جمله افزایش بهره وری، کنترل تورم، ایجاد تعادل در پرداخت های خارجی و ایجاد شغل است.
در واقع کنترل این عامل وسیله ای برای رسیدن به هدف نهایی اقتصاد کشور است. برای این منظور سطح آن به گونه ای محاسبه می شود که با افزایش سطح تولید داخلی در سطح ظرفیت تولید، از تورم جلوگیری شود. مقامات از سیاست پولی برای کنترل رشد نقدینگی استفاده می کنند. افزایش آن شامل پولی می شود که خارج از نظام ارزی و مالی است و به جای تولید برای خرید و فروش کالا استفاده می شود.
چرا افزایش نقدینگی باعث تورم می شود؟
از آنجایی که میزان کالاها و خدمات در جامعه محدود است، میزان نقدینگی باید برای برابری کالاها و خدمات کافی باشد. با افزایش آن، کالاها و خدمات در جامعه کاهش می یابد و قیمت ها افزایش می یابد و منجر به تورم می شود.کنترل این مشکل مهم ترین خواسته دولت هاست و برای این امر سیاست های مختلفی را تدوین می کنند. به عنوان مثال افزایش فناوری و تولید داخلی که با انباشت کالای کافی از تورم جلوگیری می کند، سطح نقدینگی و بهره وری جامعه را افزایش می دهد و می تواند تا حد زیادی تورم را در اقتصاد کنترل کند.
این مشکل را می توان از طریق نظریه کمیت پول نشان داد. فرمول آن به شرح زیر است:
MV=PY
م: حجم نقدینگی
V: سرعت گردش پول
پ: سطح قیمت
Y: سطح تولید در اقتصاد
در رابطه با موارد فوق، فرض بر این است که تولید به نسبت معینی بر اساس رشد بهره وری در طول سال مالی افزایش یابد. اما اگر نقدینگی بیشتر از رشد بهره وری باشد، برای دستیابی به برابری در معادله فوق، باید این نابرابری برطرف شود. اگر رشد قیمت ها و رشد نقدینگی کمتر از رشد محصول باشد، به دلیل کمبود منابع مالی لازم، تقاضا کاهش می یابد. بنابراین، برای جلوگیری از کمبود عرضه، سطح قیمت باید کاهش یابد تا برابری حفظ شود. در شرایطی که پول در اقتصاد در حال افزایش است، واضح است که می توان میزان تولید را بدون ایجاد تورم افزایش داد. مقدار پول در گردش را نقدینگی می گویند.پول در گردش از دو جزء پایه پولی و ضریب پول تشکیل شده است.
پایه پولی عبارت است از مجموع اسکناس و مسکوک در گردش و سپرده های بانکی در بانک مرکزی. اما این عامل به تنهایی میزان پول در گردش را تعیین نمی کند و ضریب فزاینده پول ناشی از تعاملات اقتصادی مردم و فعالیت بانک های تجاری از عوامل مهم نقدینگی محسوب می شود. بنابراین، اگر بانک مرکزی دارای نرخ سود ذخیره قانونی (r) باشد، مقدار پول در گردش برابر با نسبت پایه پولی (D) به ذخیره سود است. به عبارت دیگر، مقدار پول در گردش برابر با (D/r) است.
واضح است که هر چه نسبت ذخیره قانونی بانک ها در بانک مرکزی بیشتر باشد، ظرفیت پولی بانک ها و حجم کل نقدینگی بیشتر به سمت پایه مالی متمایل می شود. عوامل مؤثر بر نقدینگی دارای 5 رکن است که عبارتند از: بانک مرکزی، نظام بانکی، مردم، دولت و بخش خارجی. همچنین حجم نقدینگی در اقتصاد باید متناسب با تولید کالا و خدمات باشد. در غیر این صورت بدون شک منجر به رکود تولید و تورم خواهد شد.
مدیریت نقدینگی چیست؟
مدیریت نقدینگی بزرگترین چالش پیش روی نظام بانکی است. زیرا بخش بزرگی از منابع بانک ها از طریق سپرده های کوتاه مدت تامین می شود.همچنین از وام های بانک قرض الحسنه برای سرمایه گذاری های کم نقدینگی استفاده می شود. وظیفه اصلی بانک ایجاد تعادل بین تعهد مالی کوتاه مدت و سرمایه گذاری بلند مدت است. در صورت نبود نقدینگی بانک نمی تواند به تعهدات خود عمل کند و خطر ورشکستگی وجود دارد. حفظ حجم بالای نقدینگی نوع خاصی از تخصیص ناکارآمد منابع است که باعث کاهش نرخ سود بانک در سپرده های مردم و در نتیجه زیان دهی می شود.
مدیریت این پرونده توانایی بانک در ایفای تعهدات مالی خود در طول زمان است و در سطوح مختلف انجام می شود. نوع اول روزانه انجام می شود و نقدینگی مورد نیاز طی چند روز آینده به صورت مستمر ارزیابی می شود. در دومی که مبتنی بر مدیریت جریان نقدی است، نقدینگی مورد نیاز را در یک دوره طولانی شش ماهه تا دو ساله برآورد می کند. نوع سوم به تحلیل نقدینگی مورد نیاز بانک در شرایط بحرانی اشاره دارد.
انواع خرید و فروش دلار در بورس
خرید و فروش دلار سهمیه ای: خرید و فروش دلار یا سایر ارزها به صورت سهمیه ای یکی از سوالات متداول مشتریان در بورس است. در حال حاضر تنها سهمیه عمومی اعلام شده سهمیه هزینه لازم است. این همان موضوعی است که در فضای مجازی به عنوان خرید ارز با کارت ملی یا ارز سهمیه ای مطرح شده است. شما نیازی به نگرانی در مورد آیتم هزینه اصلی خرید از صرافی متا ندارید، این فقط یک اصطلاح کلی است.
هر شهروند مقیم ایران می تواند سالی یک بار تا سقف معینی از قیمت ارز و طلا در بازار مبادلات ارزی از صرافی متا خریداری کند. سقف خرید ارز سهمیه ای در سال 1401 برای هر نفر 5000 یورو یا معادل دلار آن است.
خرید و فروش ارز سهمیه 1402: طبق شرایط اعلام شده برای سال 1402 سقف خرید ارز از سهمیه برای هر نفر 2000 یورو یا معادل آن به دلار است. همچنین لازم است 365 روز از آخرین خرید ارز رسمی متقاضی قبل از خرید مجدد ارز گذشته باشد.
خرید و فروش دلار، یورو و سایر ارزها به صورت نقدی بیشترین حجم اخبار مربوط به صرافی متا است.طبیعی است که اگر در طول سال زیاد به خارج از کشور سفر می کنید بیشتر از سهمیه اعلام شده نیاز دارید. در اینجا بحث ارز بازار آزاد یا ارز مورد مذاکره مطرح می شود. خرید و فروش نقدی مازاد بر سهمیه اعلام شده برای هر نفر غیرقانونی است. مراقب باشید، اگرچه ممکن است یک صرافی تخلف کند و به شما پیشنهاد خرید و فروش دلار و سایر ارزها به قیمت بازار آزاد را بدهد، اما این غیرقانونی است و ممکن است عواقب قانونی برای شما و صرافی متخلف داشته باشد.
ضمناً خروج ارز از کشور دارای محدودیت های قانونی است، هر فرد می تواند سالانه حداکثر 5000 یورو از طریق مرز هوایی و 2000 یورو از طریق مرز زمینی برداشت کند. در مورد سایر ارزها، ارزش ارز مورد نظر نباید از ارزش اعلام شده یورو بیشتر باشد. اگر برای کسب و کار خود به ارز نیاز دارید. احتمالا برای شما هم پیش آمده که راه حل چیست؟