چرا رقابت ایران در بازار عمان دشوار است؟
آمارهای منتشر شده از سوی اتاق بازرگانی تهران نشان می دهد ایران سهم ناچیزی از بازار محصولات غذایی عمان دارد و دلیل اصلی پایین بودن سهم ایران از واردات عمان رقابت شدید در این بازار است چراکه در این رقابت صادرکنندگان ایرانی در دو جنبه در حال رقابت هستند.
به گزارش دکترنامه معاونت بررسی های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی تحت عنوان «بررسی و اولویت بندی فرصت های بازار محصولات غذایی کشور عمان» وضعیت تجارت صنایع غذایی بین ایران و عمان را بررسی کرده است. بر اساس این گزارش علیرغم جمعیت ٥ میلیون نفری این کشور به دلیل قدرت اقتصادی بالای جامعه و سبک زندگی مردم عمان مصرف محصولات غذایی در این کشور نسبتاً بالا است. بنابراین عمان می تواند به عنوان فرصتی بالقوه برای ایران در حوزه صادرات محصولات غذایی شناخته شود.
اما در حال حاضر سهم ایران از بازار محصولات غذایی عمان ناچیز است. عمان در ١٨ گروه از مواد غذایی در مجموع در سال ٢٠٢٢ بیش از ٤.٧ میلیارد دلار واردات داشته است و محاسبات نشان می دهد ایران در ١١ گروه از آن مزیت نسبی صادراتی دارد و واردات عمان در این گروه ها در سال ٢٠٢٢ ارزشی نزدیک به ٣ میلیارد دلار داشته اند اما کل صادرات ایران به عمان در این تعرفه ها در سال ١٤٠٢ بالغ بر ٧٢.٥ میلیون دلار بوده که سهم ناچیزی از این بازار محسوب می شود.
همچنین بر اساس آمارها در سال ۱۴۰۲ بیش از نیم میلیون دلار محصولات غذایی به عمان صادر کرده است. تقریبا ٨٠ درصد صادرات ایران به عمان فرآوری نشده است. یعنی ایران در حوزه محصولات فرآوری شده که عموما حاشیه سود و ارزش افزوده بالایی دارند از واردات عمان سهمی ندارد. همچنین ایران در مجموع سهم بسیار اندکی از بازار غذایی عمان را از آن خود کرده است.
بررسی دقیق تر وضعیت صادرکنندگان و تامین کنندگان محصولات غذایی عمان نشان می دهد امارات متحده عربی و پس از آن عربستان سعودی به عنوان مهمترین صادرکنندگان به عمان محسوب می شوند. امارات متحده عربی به عنوان مهمترین شریک تجاری عمان در این حوزه جایگاه خود را تثبیت کرده است. نکته قابل توجه نقشی است که امارات متحده عربی به عنوان هاب تجاری بازی می کند زیرا عمده این محصولات را از کشورهای دیگر وارد کرده و به کشورهای منطقه صادر می کند.
از طرف دیگر بررسی های این پژوهش نشان می دهد دلیل اصلی پایین بودن سهم ایران از واردات عمان رقابت شدید در این بازار است. در این رقابت صادرکنندگان ایرانی در دو جنبه در حال رقابت هستند. رقابت اول با تامین کنندگان اصلی (تولیدکنندگان) محصولات غذایی است که عمدتاً از برترین کشورهای جهان محسوب می شوند. در این حوزه تولیدکنندگان ایرانی باید بتوانند محصولاتی قابل رقابت با برترین محصولات جهان و با سطح استانداردهای بین المللی تولید کنند. جنبه دوم رقابت مربوط به توان رقابت پذیری کشور در سایر قسمت های زنجیره ارزش محصولات غذایی است که از جمله آن می توان به ارائه خدمات بازاریابی اشاره کرد.
در این میان بررسی مزیت های نسبی ایران در تجارت با عمان نشان می دهد که در کدهای تعرفه گوجه فرنگی (کد تعرفه ٢٠٠٢٩٠) و ماست (کد تعرفه ٠٤٠٣١٠) ایران مزیت رقابتی بیشتری نسبت به سایر کالاها در حوزه محصولات غذایی دارد. بنابراین به نظر می رسد در این حوزه با توجه به ظرفیت های رقابتی ایران امکان گسترش سهم صادرات در بازار عمان وجود داشته باشد.
انتهای پیام