چگونه از چک کیفری شکایت کنیم؟

^{شرایط شکایت کیفری چک}

چکی که ویژگی های گفته شد در ادامه را دارد فاقد وصف کیفری است (یعنی جنبه کیفری ندارد) ، در واقع و به عبارت دیگر چک فقط در صورتی امکان تعقیب کیفری (طرح شکایت کیفری) را دارد که حتی یکی از شرایط و اوصاف زیر برای چک وجود نداشته باشد.

^{1- چک بدون تاریخ}  

چکی که تاریخ نداشته باشد و به اصطلاح سفید تاریخ باشد و درج و انتخاب تاریخ در آن به دارنده سپرده شده باشد هر چند که صدور آن ممنوع نیست و دارنده را از حق مطالبه محروم نمی کند ولی امکان طرح شکایت کیفری صدور چک بلامحل در خصوص آن وجود ندارد.

اثبات اینکه چک بدون تاریخ بوده بر عهده صادر کننده است چون اصل و غلبه بر صدور چک با تاریخ است. برای دریافت راهنمایی بیشتر در مورد اینکه چگونه از چک کیفری شکایت کنید کلیک کنید.

^{2- چک سفید امضاء}                   

به چکی گفته می شود که امضاء صادرکننده را دارد ولی باقی مندرجات آن یا قسمتی از مندرجات آن علاوه بر تاریخ نیز سفید است و تنظیم آن قسمت ها به دارنده واگذار شده است.

^{3-  چک مشروط}    

به چکی گفته می شود که پرداخت وجه آن یا امکان مطالبه وجه آن منوط به حصول شرطی در آینده شده است.مثل اینکه چکی صادر شود و صادرکننده در چک درج نماید، وصول وجه آن منوط به موفقیت فلان اسب مسابقه است.

^{4-  چک تضمین}

در قراردادها بسیار متداول است که یک طرف بابت ضمانت حسن انجام کار یا بابت وجه التزام و یا به تعبیر کلی بابت توثیق و تضمین به طرف دیگر چک بدهد و در چک نیز از واژه تضمین استفاده نماید.

فراگیر ترین شکل صدور این نوع چک،  تضمینی است که با صدور چک مستاجر به موجر می دهد جهت اطمینان در رعایت زمان تخلیه.

^{5- ضرروت رعایت مهلت شش ماهه از تاریخ چک و از تاریخ برگشت}

برای طرح شکایت کیفری چک می بایست دارنده چک در تاریخ مندرج در آن و یا 6 ماه پس از تاریخ مذکور به بانک مراجعه نماید و وجه آن را مطالبه نموده و چنانچه با عدم پرداخت مواجه شد، گواهی عدم پرداخت دریافت نماید و ظرف 6 ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت، با مراجعه به دادسرای محل وقوع جرم (دادسرایی که گواهی عدم پرداخت از آن صادر شده) طرح شکایت کیفری چک نماید.

لازم به توضیح می باشد که منظور از دارنده چک شخصی است که برای اولین بار به بانک مراجعه و گواهی عدم پرداخت به نام او صادر شده است.

^{فیلم آموزشی – مراحل شکایت کیفری چک} 

^{یک نمونه شکواییه یا متن شکایت صدور چک بلامحل}

نام و مشخصات شاکی : آقای …………… با وکالت ……….. به نشانی ………. .
نام و مشخصات مشتکی عنه : آقای………… به نشانی ……………. .
موضوع شکایت : صدور چک بلامحل
محل وقوع جرم : بانک تجارت ایران
تاریخ وقوع جرم : 90/5/10
دلایل:
1- رونوشت مصدق چک
2- رونوشت مصدق گواهی عدم تادیه
3- وکالت نامه

^{شرح شکواییه چک بلامحل}

دادستان محترم عمومی شهرستان تهران
با سلام و تقدیم احترام
به استحضار می رساند موکل دارنده چک شماره …… بر عهده بانک تجارت مورخ 90/5/10 به بانک محال علیه مراجعه و به دلیل عدم کفایت موجودی منجر به گواهی عدم پرداخت گردیده است. لذا مستدعی است ضمن دستور تعقیب و انجام تحقیقات لازم تصمیم مقتضی اتخاذ و حکم دادگاه کیفری چک بلامحل را ابلاغ فرمایید.

^{مراحل و نحوه شکایت کیفری چک بلامحل در دادسرا}

دعوای کیفری اعلام جرم نسبت به صدور چک بلامحل نیز از جمله پرونده‌های رایج در نظام قضایی ماست. در این نوع دعوا شاکی ابتدا باید شکواییه‌ای تنظیم و به دادسرای عمومی و انقلاب ارایه کند. مجازاتی که قانون‌گذار در قانون صدور چک، برای صادرکننده چک بلامحل در نظر گرفته است، حبس و جزای نقدی است. اما ممکن است دانستن جزئیات در مورد این نوع پرونده‌ها بتواند از حجم زیاد آن‌ها بکاهد.

^{1- برگشت زدن چک}

مراجعه به بانک و در صورت فقد یا کثر موجودی اقدام به اخذ گواهی عدم پرداخت یا به تعبیرعامیانه برگشت زدن چک اولین اقدام برای شروع مراحل شکایت کیفری چک برگشتی است.

لازم است بدانید همان کسی که چک را برگشت می زند ذینفع چک محسوب شده و می تواند شکایت کند و نیز همان جایی که چک برگشت خورده محل وقوع جرم و ملاک تعیین و تشخیص دادسرای صالح برای شروع شکایت کیفری چک بلامحل است.

^{2- مفهوم ذینفع چک}

صرفنظر از اینکه در نهایت وجه چک متعلق به چه کسی است، قانونگذار کسی را دینفع می داند که با دردست داشتن چک به بانک مراجعه نموده و به طور قانونی اقدام به اخذ گواهی عدم پرداخت بنام خود می نماید.

^{3- دلایل برگشت خوردن چک}

یک چک ممکن است به دلایل مختلف و متعددی برگشت بخورد از جمله اینکه :
الف – کسر یا فقدان موجودی
ب – مغایرت امضاء
ج – قلم خوردگی
د – مسدودی حساب

^{4- تنظیم متن شکواییه}

برای تنظیم متن شکواییه توصیه ما این است که به دانش خود اکتفا نکنید و حتما حداقل با یک وکیل متخصص چک و اسناد تجاری و دعاوی کیفری مشورت نمایید.البته بهتر است در صورت امکان برای طی مراحل حتما وکیل داشته باشید ولی اگر به هر دلیلی نمی خواهید وکیل بگیرید توصیه می کنیم تحت نظر یک وکیل اقدام وعمل نمایید.

^{5- مراجعه به دفتر خدمات قضایی} 

توجه داشته باشید همانطور که گفته شد ملاک تعیین دادگاه صالح برای شکایت شما، بانکی است که برای برگشت چک به آن مراجعه می کنید ولی در هر حال می توانید شکایت خود را در هر جای ایران و هر در دفتر خدمات قضایی ثبت نمایید.

^{6- تعیین مرجع قضایی صالح}

مطابق رأی وحدت رویه 669-21/7/1383 هیئت عمومی دیوان عالی کشور در مورد سیستم یکپارچه بانک ها که امکان مطالبه علاوه بر شعبه افتتاح حساب در سایر شعب نیز وجود دارد، دارنده می تواند در هر شعبه که مراجعه نموده و گواهی عدم پرداخت صادر نموده نیز طرح دعوی نماید. به عبارت دیگر عنصر مادی جرم در محلی که چک با گواهی عدم پرداخت مواجه گردیده تحقق نموده است.

^{7- طی مراحل تحقیق و تعقیب جرم}

جرم صدور چک بلامحل مانند سایر جرایم عمومی دارای یک مرحله تحقیق و تعقیب در دادسرا است.

^{8- اعلام تصمیم دادسرا}

تصمیم دادسرا در خصوص چک بلامحل می تواند قرار جلب به دادرسی ، قرار منع تعقیب یا موقوفی تعقیب باشد.

^{9- رسیدگی در دادگاه}

در صورتی که نظر قاضی دادسرا ، مجرمیت یا جلب به دادسی باشد پرونده برای  تشخیص رسیدگی و ورود در ماهیت و تعیین میزان مجازات به دادگاه صالح ارسال خواهد شد.

^{10- اعتراض به قرارهای منع یا موقوفی تعقیب}

منظور از قرار منع تعقیب قراری است که در اثز تصمیم مقام دادسرا و تشخیص وی به اینکه دلایل ارائه شده برای انتساب اتهام کافی نیست یا در وقوع جرم از سوی متهم تردید وجود دارد، صادر خواهد شد.
قرار موقوفی تعقیب در مواردی صادر می شود که صرفنظر از کفایت ادله یا انتساب اتهام ، متهم قابلیت محاکمه و مجازات را ندارد.مانند فوت متهم یا جنون وی.
هر دوی قرارهای منع و موقوفی تعقیب در خصوص چک برگشتی از سوی شاکی قابل اعتراض در دادگاه کیفری دو هستند.

^{مجازات صدور چک برگشتی (چک کیفری) چیست ؟}

مطابق ماده 7 قانون صدور چک “هر کس مرتکب بزه صدور چک بلامحل گردد به شرح ذیل محکوم خواهد شد:
الف– اگر مبلغ مندرج در متن چک کمتر از 10,000,000 ریال باشد، به حبس تا حداکثر 6 ماه محکوم خواهد شد.
ب– اگر مبلغ مندرج در متن چک از ده میلیون ریال تا پنجاه میلیون ریال باشد از شش ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد.
ج– اکر مبلغ در متن چک از پنجاه میلیون 50,000,000 ریال بیشتر باشد، به حبس از یک سال تا دو سال و ممنوعیت از داشتن دسته چک به مدت 2 سال محکوم خواهد شد.

نکته – اگر صادرکننده چک اقدام به صدور چک های بلامحل نموده باشد، مجموع مبالغ مندرج در متن چک ها ملاک عمل خواهد بود

نکته – علاوه بر چک های بی محل که عهده بانک های واقع در خارج از کشور صادر می شوند، چک هایی که در ایران عهده بانک های واقع در کشور نیز صادر شده و منتهی بر گواهی عدم پرداخت شده باشند، از لحاظ کیفری مشنول مقررات این قانون خواهد بود.

^{پرداخت وجه چک قبل از شکایت کیفری}

اگر صادرکننده چک، قبل از تاریخ شکایت کیفری وجه چک را نقداً به دارنده آن پرداخته یا با موافقت شاکی خصوصی ترتیبی برای پرداخت آن داده باشد یا موجبات پرداخت آن را در بانک محال علیه فراهم نماید، قابل تعقیب کیفری نیست.
در این صورت باید بانک تا میزان وجه چک، حساب صادرکننده را مسدود نماید و به محض مراجعه دارنده و تسلیم چک وجه آن را باید به دارنده بپردازد.
هرکس با علم به بسته بودن حساب بانکی خود، مبادرت به صدور چک نماید، عمل وی در حکم صدور چک بلامحل خواهد بود و به حداکثر مجازات مقرر برای این جرم محکوم خواهد شد و مجازات تعیین شده غیرقابل تعلیق است.
نکته –  جرایم مذکور، بدون شکایت دارنده چک قابل تعقیب نیست.

^{انتقال چک بعد از شکایت کیفری}

اگر بعد از شکایت کیفری، شاکی چک را به دیگری انتقال دهد یا حقوق خود را نسبت به چک به هر نحو به دیگری واگذار نماید، تعقیب کیفری موقوف خواهد شد.

^{گذشت شاکی قبل از صدور حکم قطعی} 

هرگاه قبل از صدور حکم قطعی، شاکی گذشت نماید و یا اینکه متهم وجه چک و خسارات تأخیر تأدیه را نقداً به دارنده آن پرداخت کند یا موجبات پرداخت وجه چک و خسارات مذکور (از تاریخ ارائه چک به بانک) را فراهم کند یا در صندوق دادگستری یا اجرای ثبت تودیع نماید، مرجع رسیدگی قرار موقوفی تعقیب صادر خواهد کرد.
صدور قرار موقوفی تعقیب مانع از آن نخواهد بود که آن دادگاه نسبت به سایر خسارات مورد مطالبه رسیدگی و حکم صادر کند.

^{گذشت شاکی پس از صدور حکم قطعی} 

هرگاه بعد از صدور حکم قطعی، شاکی گذشت کند و یا اینکه محکوم علیه به ترتیب فوق موجبات پرداخت وجه چک و خسارات تأخیر تأدیه و سایر خسارات مندرج در حکم را فراهم کند، اجرای حکم موقوف می شود و محکوم علیه فقط ملزم به پرداخت مبلغی معادل یک سوم جزای نقدی مقرر در حکم خواهد بود که به دستور دادستان به نفع دولت وصول خواهد شد.

^{ادعای مفقود یا مجعول یا سرقتی بودن چک}

صادرکننده چک یا ذینفع یا قائم مقام آنها با تصریح به اینکه چک مفقود یا سرقت یا جعل شده و یا از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا جرایم دیگری تحصیل گردیده، می تواند کتباً دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک دهد. در این صورت بانک پس از احراز هویت دستور دهنده، از پرداخت وجه آن خودداری خواهد کرد و در صورت ارائه چک، بانک گواهی عدم پرداخت را با ذکر علت اعلام شده به بانک صادر و تقسیم می نماید.

^{تکلیف کسی که دستور عدم پرداخت می دهد}

دستور دهنده مکلف است پس از اعلام به بانک، شکایت خود را به مراجع قضایی تقدیم و حداکثر ظرف یک هفته گواهی شکایت خود را به بانک تسلیم نماید. در غیر این صورت پس از انقضا مدت مذکور، بانک از محل موجودی به تقاضای دارنده چک، وجه آن را پرداخت می کند.

^{تاثیر شکایت دارنده پس از دستور عدم پرداخت} 

دارنده چک می تواند علیه کسی که دستور عدم پرداخت داده شکایت کند و هرگاه خلاف ادعایی که موجب عدم پرداخت شده ثابت گردد، دستوردهنده علاوه بر مجازات مقرر برای جرم صدور چک بلامحل، به پرداخت کلیه خسارات وارده بر دارنده چک محکوم خواهد شد.
تعریف ذینفع : ذینفع کسی است که چک به نام او صادر یا ظهرنویسی شده چک به او واگذار شده است (یا چک در وجه حامل به او واگذار شده است).

_{تکلیف بانک پس از دستور عدم پرداخت} 

در صورتی که دستور عدم پرداخت بر این اساس صادر شود، بانک مکلف است وجه چک را تا تعیین تکلیف آن در مرجع رسیدگی با انصراف دستوردهنده در حساب مسدودی نگهداری نماید.

^{امکان دستور عدم پرداخت چک های تضمینی و مسافرتی}

وجه چک های تضمینی و مسافرتی را نمی توان توقیف کرد مگر آنکه بانک صادرکننده نسبت به آن ادعای جعل نماید. در این مورد نیز حق دارنده چک راجع به شکایت به مراجع قضایی محفوظ خواهد بود.
اماره پرداخت وجه چک : وجود چک در دست صادرکننده، دلیل پرداخت وجه آن و انصراف شاکی از شکایت است مگر آنکه خلاف آن ثابت شود.

^{نشانی متهم در جرم صدور چک بلامحل}

اگر به متهم دسترسی حاصل نشود، آخرین نشانی متهم در بانک محال علیه، اقامتگاه قانونی او محسوب است و هرگونه ابلاغ به نشانی مزبور به عمل می آید. هرگاه متهم حسب مورد در نشانی بانکی یا نشانی تعیین شده، شناخته نشود یا چنین محلی وجود نداشته باشد، گواهی مأمور به منزله ابلاغ اوراق تلقی می شود و رسیدگی بدون لزوم احضار متهم توسط آگهی به عمل می آید. مرجع رسیدگی حسب مورد یکی از قرارهای تأمین از جمله صدور قرار تأمین کفالت یا وثیقه، اعم از وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی یا مال منقول یا غیر منقول را علیه صادرکننده صادر می نماید.

^{مطالبه وجه چک ضمن شکایت کیفری}

توجه داشته باشید که طرح شکایت کیفری صدور چک بلامحل ضرورتاً  لزوماً و به طور مستقیم شما را به وجه چکتان نمی رساند ؛ آنچه که شکایت کیفری و اعلام جرم در صورت موفقیت در پی خواهد داشت، مجازات صادرکننده است.اما اگر شما هم مجازات را بخواهید و هم وجه چکتان را، لازم است به طور جداگانه یا پس از صدور قرار مجرمیت و ارسال آن به دادگاه کیفری اقدام به تقدیم دادخواست مطالبه وجه چک (اقدام حقوقی مطالبه وجه چک) بنمایید.

 اقدام کیفری با درخواست صدور اجراییه هم قابل جمع است.

^{1-  نحوه ارائه دادخواست} 

خواهان می بایست با دادن دادخواست به طرفیت صادر کننده و در صورت تمایل (چنانچه ظهر نویسان و یا ضامنینی وجود داشته باشند)، به طرفیت همه آنها به علاوه یک نسخه طرح دعوی نماید. علاوه بر برگ دادخواست می بایست کپی مصدق گواهی عدم پرداخت و همچنین کپی مصدق چک برگشتی ضمیمه باشد.

^{2- هزینه دادرسی} 

در مرحله بدوی :  به طور متوسط  2.5 درصد ارزش خواسته
در مرحله تجدید نظر خواهی : به طور متوسط 3.5 درصد به نسبت ارزش محکومٌ به

^{3- دادگاه صالح} 

مطابق رأی وحدت رویه شماره 688 مورخ 85/4/20 هیأت عمومی دیوان عالی کشور، دارنده می تواند به دادگاه محل وقوع عقد و یا قرارداد یعنی محل صدور چک یا به دادگاه محل انجام تعهد یعنی استقرار بانک محالٌ علیه و یا با عنایت به قواعد عمومی صلاحیت نسبی موضوع ماده 11 قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 21/1/ 1379 برای اقامه دعوی به دادگاه محل اقامت خوانده مراجعه نماید.

^{نکات مهم شکایت کیفری چک}

• در موارد زير صادر كننده چك قابل تعقيب كيفري نيست و اصطلاحاً چک حقوقی است:

الف ـ در صورتي كه ثابت شود چك سفيد امضاء داده شده باشد.
ب ـ هرگاه در متن چك، وصول وجه آن منوط به تحقق شرطي شده باشد.
ج ـ چنانچه در متن چك قيد شده باشد كه چك بابت تضمين انجام معامله يا تعهدي است.
د ـ هرگاه بدون قيد در متن چك ثابت شود كه وصول وجه آن منوط به تحقق شرطي بوده يا چك بابت تضمين انجام معامله يا تعهدي است.
هـ ـ در صورتي كه ثابت گردد چك بدون تاريخ صادر شده و يا تاريخ واقعي صدور چك مقدم بر تاريخ مندرج در متن چك باشد.

• اگر دارنده چک ظرف 6 ماه از تاریخ صدور چک برای وصول آن به بانک مراجعه نکند یا ظرف 6 ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت شکایت نکند، دیگر حق شکایت کیفری ندارد.
• دارنده چک که حق شکایت کیفری دارد چه کسی است؟ شخصی است که برای اولین بار چک را به بانک ارائه داده است. برای تشخیص این امر، بانکها مکلفند به محض مراجعه دارنده چک؛ هویت کامل و دقیق او را پشت چک با ذکر تاریخ قید نمایند.
• کسی که چک پس از برگشت از بانک به وی منتقل می شود، حق شکایت کیفری نخواهد داشت مگر آنکه انتقال قهری در نتیجه فوت مورث باشد.
• اگر دارنده چک بخواهد چک را از طریق شخص دیگری و به نمایندگی از خود، وصول کند و حق شکایت کیفری او نیز در صورت بلامحل بودن، محفوظ بماند، باید هویت و نشانی خود را با تصریح نمایندگی شخص مذکور در ظهر چک قید نماید و در این صورت بانک گواهی عدم پرداخت و گواهی مطابقت امضا را به نام صاحب چک صادر می کند و حق شکایت کیفری او محفوظ خواهد ماند.
• رسیدگی به کلیه شکایات و دعاوی کیفری و حقوقی مربوط به چک در دادسرا و دادگاه تا خاتمه رسیدگی، فوری و خارج از نوبت خواهد بود.

^{شرح جریان یک پرونده شکایت کیفری چک برگشتی}

^{شروع و شرح شکایت کیفری چک}

شركت ………….. به عنوان شاكی با ارایه كپی برابر با اصل یك فقره چك و گواهی عدم پرداخت بانك محال‌علیه شكواییه‌ای را با ابطال تمبر غیر مالی تقدیم دادسرای عمومی و انقلاب تهران می‌کند.
طبق شرح شکواییه، آقای «عباس» متهم است یك فقره چك بلامحل به شماره …. مورخ 12/2/92 عهده بانك ملی به مبلغ 300 میلیون تومان صادر کرده و در این میان شاکی دعوا، رسیدگی قانونی و جلب متهم را از مقام قضایی خواستار شده است.
شاکی آقایان «حسین» و «سعید» را به عنوان نماینده خود برای پیگیری و اقدام قانونی معرفی کرده است. براساس دستور معاون دادستان تهران و سرپرست دادسرا، عین شكواییه چك به كلانتری محل بانك محال‌علیه ارسال و خواسته می‌شود که صادركننده‌ی چك به عنوان متهم، ظرف سه روز پس از رویت در محل برای پاسخگویی حاضر شود. همچنین در این شکواییه قید می‌شود که در صورت عدم حضور متهم جلب خواهد شد. به این ترتیب در صورت حضور، از وی تحقیق به عمل می‌آید و در حضور طرفین به دادسرا هدایت می‌شود. اما در صورت خودداری متهم از حضور در مرجع قضایی، با معرفی شاكی خصوصی، جلب صورت گرفته و چنانچه رضایت شاكی خصوصی تحصیل شود و یا متهم اصل لاشه چك را ارایه کند، مراتب در صورت‌جلسه منعكس شده و پرونده ارسال می‌شود.

^{تحقیق کلانتری – چک بلامحل}

به این ترتیب كلانتری مربوطه طی احضاریه‌ای از متهم می‌خواهد تا ظرف 3 روز از تاریخ ابلاغ، خود را معرفی کند. در غیر این صورت جلب خواهد شد. به علت عدم حضور متهم كلانتری مراتب را به دادسرای مربوطه اعلام می‌کند و گزارش می‌دهد.
در تاریخ 92/4/6 بازجویی به عمل می‌آید و نماینده حقوقی شركت شاكی با معرفی كامل خویش شكایت خود را بیان و تقاضای رسیدگی می‌کند.
برای دستگیری متهم برگ جلب سیار 20 روزه صادر و به كلیه یگان‌های نیروهای انتظامی تهران بزرگ دستور داده می‌شود که به محض رویت نامبرده را جلب و تحت‌الحفظ به شعبه دادسرا اعز ام کنند.

^{ارجاع  پرونده به دادسرا}

بعد از این مرحله پرونده به دادسرا ارجاع می‌شود. دادیار دادسرا با ملاحظه اوراق پرونده، ختم تحقیقات را اعلام و به شرح ذیل اتخاذ تصمیم کرده و به دادستان اعلام می‌كند.

^{قرار دادسرا چک بلامحل} 

در خصوص اتهام عباس دایر بر صدور یك فقره چك بلامحل به شماره 614696 مورخ 92/2/12 به مبلغ سیصد میلیون تومان از حساب جاری بانك ملی ایران،‌ دادیاری با توجه به شكایت دارنده چك یعنی «تعاونی اعتبار مولی‌الموحدین» و وجود اصل چك در دست شاكی و صدور گواهی «عدم پرداخت به لحاظ كسر موجودی» از سوی محال‌علیه و عدم حضور متهم برای دفاع از اتهام، اعتقاد به مجرمیت مشارالیه داشته و مستندا به مواد 3 و 7 و 22 قانون صدور چك مصوب 1355 و اصلاحی آن در سال 1382 تقاضای تعقیب و كیفر نامبرده را دارد.
همچنین پرونده در اجرای بند ز ماده 3 قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب مصوب سال 1381 به حضور دادستان تسلیم می‌شود. و با موافقت دادستان كیفرخواست صادر می‌شود.

_{رسیدگی دادگاه کیفری – چک بلامحل}

پرونده به دادگاه دعاوی كیفری ارجاع و در آن طبق دستور معاون مجتمع قضایی رسیدگی به دادگاه شعبه دادگاه کیفری ارجاع شد.
دادرس شعبه دادگاه طی دستوری اعلام کرد که دفتر، وقت رسیدگی مناسب تعیین و متهم از آدرس بانك احضار و شاكی نیز احضار شد و از نماینده دادستان نیز دعوت به عمل آمد.
در تاریخ 9/8/92 و در وقت مقرر دادگاه تشكیل شد اما شاكی و متهم حاضر نشدند، ولی نماینده دادستان حاضر شد و اظهار کرد که «تقاضای صدور حكم بر محكومیت متهم به شرح كیفر خواست را دارم.» به این ترتیب دادگاه پس از ملاحظه و بررسی پرونده ختم رسیدگی را اعلام و مبادرت به صدور رای کرد.

^{رای دادگاه کیفری چک بلامحل در خصوص پرونده بالا}

در مورد اتهام آقای عباس …. دایر بر صدور یك فقره چك بلامحل به شماره …. مورخ 12/2/92 عهده بانك ملی به مبلغ سیصد میلیون تومان تمام، نظر به شكایت شاكی دعوا به نام تعاونی اعتبار …… و ملاحظه تصویر مصدق چك و گواهی عدم پرداخت بانك محال‌علیه و كیفرخواست صادر شده از سوی دادسرای عمومی و انقلاب تهران و با توجه به این‌كه متهم از آدرس بانكی احضار شده و علی‌رغم ابلاغ قانونی از وقت مقرر در دادگاه حاضر نشده و لایحه نیز به این دادگاه ارسال نكرده است، بزه انتسابی برای دادگاه محرز شد، به این ترتیب به استناد مواد 3 و 7 و 22 از قانون چك با اصلاحات بعدی، آقای عباس را به تحمل دو سال حبس و محرومیت از داشتن دسته چك به مدت 2 سال محكوم می‌کند. این رای غیابی است و پس از ابلاغ به مدت 10 روز قابل واخواهی در همین دادگاه و تا 20 روز قابل تجدیدنظرخواهی در محاكم تجدید نظر استان تهران است.
(بعد از این رای محكوم علیه آقای عباس طی لایحه‌ای اعلام واخواهی کرده و عنوان می‌كند كه مبلغ مذكور را به شاکی دعوا پرداخت کرده است و گواهی بانك محال علیه نیز در این خصوص ارایه می‌کند كه بانك مربوطه تصدیق کرده است كه وجه چك مذكور پرداخت شده است و این به آن معناست كه موكل وجه چك را پرداخته و مورد تایید دارنده چك نیز بوده است و با پرداخت وجه چك تعقیب و مجازات موكل محلی از اعراب ندارد و استدعای رسیدگی و صدور رای مبنی بر فسخ دادنامه مورد واخواهی و صدور قرار موقوفی تعقیب را از دادگاه محترم کیفری کرده است.)

^{نمونه رای دادگاه چک بلامحل}

پرونده کلاسه : …

شعبه : 1007 دادگاه عمومی (جزایی) مجتمع قضایی ولیعصر تهران

دادنامه شماره  : ….
شاکی : آقای م.ر با وکالت مسعود محمدی وکیل پایه یک دادگستری، به نشانی …
متهم : آقای ک.م به نشانی ..
اتهام: صدور چک بلامحل

^{متن رای دادگاه صدور چک بلامحل}

در خصوص اتهام آقای ک.م فرزند حسام دایر بر صدور یک فقره چک بلامحل به شماره … مورخ 90/5/10 عهده بانک تجارت شعبه ایرانشهر شمالی به مبلغ 63,657,624 ریال با توجه به شکایت شاکی، آقای م.ر به وکالت از آقای مسعود محمدی وکیل پایه یک دادگستری صدور گواهی عدم پرداخت از سوی بانک محال علیه، کیفرخواست صادره از دادسرای تهران، توجه اتهام به متهم موصوف محرز و به استناد مواد 3 و 7 و 2 به ویژه بند ج ماده 7 قانون اصلاح موادی از قانون چک مصوب 1382/6/2 نامبرده به تحمل دو سال حبس و ممنوعیت از داشتن دسته چک به مدت دو سال محکوم می نماید. رای صادره غیابی و ظرف دو روز پس از ابلاغ واقعی قابل واخواهی در این دادگاه و سپس ظرف بیست روز قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه محترم تجدیدنظر استان تهران می باشد.
رئیس شعبه 1007 دادگاه عمومی جزایی تهران

_{وکیل برای شکایت کیفری چک بلامحل}

قانونگذار برای حفظ اعتبار اسناد تجاری و اطمینان تجار از وصول مطالباتشان در معاملات تجارتی که به وسیله اسناد تجاری تعهد می شود، تلاش نموده برای اینگونه اسناد ضمانت اجرا در نظر گرفته و از دارنده انها حمایت کند.

در همین راستا در حال حاضر و بر اساس آخرین مقررات و تغییرات قانون صدور چک در سال 1402 در خصوص چک به 4 طریق می توان اقدام نموده و وجه آن را مطالبه کرد که عبارتند از :

1- اقدام کیفری یا شکایت صدور چک بلامحل

2- اقدام حقوقی مطالبه وجه چک

3- اقدام اجرایی و درخواست صدور اجراییه در اجرای احکام دادگستری (چک های صیادی) .

4- درخواست صدور اجراییه در اداره اجرای ثبت.هر کدام از این راه ها ویژگی های مخصوص خود را دارند و انتخاب درست هر کدام از آنها می تواند به وصول سریع تر چک و اعمال فشار مناسب تر کمک کند.

اینکه شما به عنوان دارنده چک حسب مورد باید کدام یک از این راه ها را انتخاب کنید بسیار مهم بوده و اینجاست که نقش یک وکیل متخصص برای شکایت چک اهمیت پیدا می کند.

در خصوص شکایت کیفری توصیه می شود حتماً قبل از انجام هر کاری با یک وکیل با تجربه در زمینه شکایت کیفری چک مشورت نمایید و البته بهتر است مراحل شکایت کیفری چک را به وی بسپارید.