فیستول چیست؟

فیستول چیست؟

به نقل قول از سایت nafc.org فیستول به هر گونه ارتباط و اتصال غیر طبیعی بین دو بافت یا دو ارگان بدن می گویند. فیستول مقعدی زمانی ایجاد می شود که غده های درون مقعدی دچار انسداد شوند. با گرفتن این غده ها، ورم هایی ایجاد می شود که می تواند منجر به فیستول بشود.خونریزی مقعدی، درد، التهاب، سوزش و ورم مقعدی از جمله نشانه های این بیماری هستند. ما در مقاله ی زیر به بررسی این موضوع که فیستول چیست و چگونه درمان می شود؟ می پردازیم.

فیستول کجا تشکیل میشود؟

در مورد این موضوع که فیستول چیست و چه نقاطی را در بدن می تواند درگیر کند؟ باید گفت: در بدن انسان این اتصالات غیر طبیعی می تواند انواع مختلف فیستول را بوجود بیاورد. اما شایع ترین آن ها معمولا در نقاط زیر ایجاد می شود:

• فیستول تنفسی
• فیستول گوش داخلی
• فیستول چشم
• فیستول گوارشی
• فیستول مقعدی
• فیستول سینوسی
• فیستول ادراری تناسلی
• فیستول ماهیچه ای

اما شایع ترین فیستول ها، فیستول مقعدی بوده که از بیماری های نشیمنگاه یا مقعدی به حساب می آید. گفتنی است که این بیماری مقعدی با توجه به نوع ارتباط و محل ایجاد اقسام گوناگونی دارد. این بیماری با خونریزی و درد زیادی همراه بوده و بیمار می تواند در محل فیستول خود با ترشحاتی خون آلود و چرکی مواجه گردد. در بعضی موارد حتی از سوراخ فیستول نیز مدفوع خارج می شود که می تواند بسیار آزار دهنده باشد.

علت بروز فیستول مقعدی چیست؟

آبسه ی مقعدی در صورت  درمان نشدن، می تواند به فیستول مقعدی تبدیل بشود. طوری که تقریبا نیمی از اشخاص مبتلا به آبسه ی مقعدی به فیستول مقعدی دچار خواهند شد. اما در موارد دیگری ممکن است علت خاصی در ایجاد آن موثر باشد. برخی از علل این بیماری عبارتند از:

• ابتلا به بعضی بیماری های جنسی مثل سیفلیس یا کلامیدیا، احتمال بروز فیستول مقعدی را بالا می برد.
• سرطان نیز می تواند زمینه ساز این بیماری باشد.
• بیماری کرون، در یک چهارم مواقع در ابتلا به فیستول موثر است. کرون یک بیماری گوارشی بوده که با علائمی مثل کاهش وزن، دردهای شکمی و تهوع و استفراغ همراه است.
• تغییر شکل سلولی که ناشی از زخم حاصله از تروما و ضربه باشد نیز می تواند منجر به فیستول مقعدی گردد.

فیستول مقعدی چگونه تشخیص داده می شود؟

چنانچه بیمار به فیستول مقعدی دچار شده باشد، پزشک می تواند به راحتی آن را با معاینه ی بالینی و مشاهده ی عینی تشخیص دهد. غالبا فیستول سرباز شده به راحتی از روی پوست قابل تشخیص می باشد. ممکن است در مواقعی به معاینه ی انگشتی مقعد نیاز باشد. چنانچه پزشکان به فیستول مقعدی شک نمایند، به بیماران خود توصیه می کنند که تست های تشخیصی مثل سونوگرافی، فیستولوگرافی، پروکتوسکوپی، آنوسکوپی، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی، ماده ی حاجب و سیگموئیدوسکوپی را انجام دهند. پزشک بعد از تشخیص نوع فیستول، درمورد درمان مناسب بیمار تصمیم گیری خواهد کرد.

انواع فیستول

معمولا فیستول ها به انواع زیر تقسیم بندی می شوند:

• فیستول کور: یک اتصال میان دو سطح است که یک سرش باز و دیگر سر آن بسته است.
• فیستول کامل: مجرایی که میان یک دهانه ی داخلی و یک دهانه ی خارجی وجود دارد.
• فیستول غیر کامل: مجرایی است که تنها یک دهانه خارجی دارد.
• فیستول نعل اسبی: یک مجرای U شکل است که میان دو دهانه خارجی در نزدیک مقعد قرار دارد.

علائم فیستول چیست ؟

معمولا فیستول ها با علائم زیر بروز می کنند:

• خونریزی
• شکم درد
• کم اشتهایی
• اسهال
• درد
• تهوع و استفراغ
• کاهش وزن

مراقبت های کاهش علائم فیستول چیست؟

همان طور که در بالا نیز به آن اشاره شد انجام برخی تغییرات در سبک زندگی می تواند علائم بیماری فیستول را تا حد زیادی کاهش داده و بیمار در حالت بهتری قرار گیرد. برخی از این تغییرات عبارتند از:

• آب زیادی بنوشید.
• در زمان نشستن از یک بالش کمک بگیرید.
• بهداشت شخصی خود را رعایت نمایید.
• از مسکن استفاده نمایید.
• فعالیت بدنی داشته باشید.
• مراقب فیستول های ناحیه ی گوارشی خود باشید.

آب زیادی بنوشید

چنانچه دستور پزشکی برای مصرف آب ندارید، بایستی که روزانه حدودا یک و نیم لیتر آب بخورید. نوشیدن مایعات به مقدار زیاد از ایجاد یبوست که موجب فشار بر فیستول شما می گردد جلوگیری می کند. همچنین نوشیدن آب باعث تمیز شدن روده ها می گردد. نوشیدن آب همچنین باعث بهبود بیماران گوارشی مثل مگاکولون سمی می شود.

در زمان نشستن از یک بالش کمک بگیرید

چنانچه به فیستول مقعدی مبتلا هستید و مجبورید به دلایل کاری ساعت های زیادی را بنشینید، برای کاهش فشار می توانید از یک بالش  برای نشستن استفاده نمایید. بنابراین در موقعیت هایی که تحت فشار هستید از بالش استفاده نمایید.

بهداشت شخصی خود را رعایت نمایید

بعد از هر بار رفتن به توالت از بهداشت خود مطمئن شوید. برای دور شدن از انواع باکتری ها، بهداشت خود را رعایت نمایید. چنانچه در محلی هستید که وسایل بهداشتی وجود ندارد، تا رسیدن به منزل از یک دستمال مرطوب استفاده نمایید. لباس زیرهای خود را مرتبا تعویض نمایید. به تمیزی حوله ی خود اهمیت بدهید.

از مسکن استفاده نمایید

مسکنی که برای مبتلایان به فیستول توصیه می شود، ایبوپروفن است. معمولا فیستول آنورکتال با درد همراه بوده و در زمان نشستن نیز بدتر می گردد. درمورد مصرف آن با پزشک خود مشورت نمایید. یکی از عوارض فیستول، درد است. زمانی که مجرای بسته شده تخلیه نشود، موجب ایجاد کیست و آبسه در نزدیکی پوست می شود که همین می تواند باعث ایجاد مشکلاتی بشود.

فعالیت بدنی داشته باشید

انجام ورزش هایی مثل دویدن و قدم زدن به کاهش استرستان کمک می کند. استرس عوارض بسیار بدی را روی بدن شما دارد. استرس باعث تحریک مشکلات شکمی شده و همچنین بر عملکرد دستگاه هاضمه تاثیر منفی می گذارد. هر زمانی که احساس ناتوانی یا درد داشتید نفس عمیقی کشیده و به آرامی نفستان را تخلیه نمایید. بیشتر پزشکان، یوگا را برای کاهش استرس، آرامش ذهن، مبارزه با افسردگی و بهبود یافتن توصیه می کنند.

مراقب فیستول های ناحیه ی گوارشی خود باشید

فیستول های نزدیک به لوله های گوارشی می تواند سلامت شما را تهدید کند. این فیستول ها نیاز به درمان فوری داشته و اگر درمان آن ها به تعویق بیفتد، می تواند باعث ذات الریه و آبسه های ریوی گردد.

راه های درمان فیستول چیست؟

به طور کلی برای از میان بردن فیستول درمان دارویی وجود ندارد. ولی پزشک ممکن است برای کاهش عفونت شما، یک دوره آنتی بیوتیک بدهد. بنابراین برای درمان این بیماری چاره ای به غیر از عمل نیست. یکی از روش های درمان فیستول، جراحی باز است. پزشک در جراحی باز، با استفاده از یک تیغ جراحی، فیستول بیمار را برش زده و فرد ممکن است تا یک روز در بیمارستان بستری بماند. روش دیگر درمان فیستول، لیزر است.

درمان فیستول با لیزر

بهترین روش درمان فیستول، لیزر است. برخی مزایای عمل لیزر نسبت به عمل باز عبارتند از:

• لیزر با بی حسی موضعی انجام شده، بنابراین نیازی به بستری شدن ندارد.
• خونریزی ناشی از لیزر نسبت به عمل باز بسیار کمتر است.
• دوران نقاهت آن بسیار کوتاه ( در حد 1 تا 2 ماه) است.
• نسبت به عمل باز درد کمتری دارد.
• بعد از عمل لیزر شخص می تواند به راحتی فعالیت هایش را از سر بگیرد.

مراقبت های بعد از درمان فیستول

فرد بعد از عمل در صورت داشتن درد، می تواند از مسکن استفاده کند. بعد از عمل فیستول مقعدی، خوردن ملین می تواند به کاهش درد کمک کند. همچنین بعد ازعمل باز، فرد بایستی مرتبا پانسمان هایش را تعویض نماید تا التهاباتش از بین برود.