چگونه مانع ابتلا به مننژیت در اطفال شویم؟

دکتر نرگس هاشمی با اشاره به اینکه در کودکان و سنین زیر ۲ سال تب بالا و تشنج می‌تواند نشانه‌ای از عفونت مغز و مننژیت باشد، خاطر نشان کرد: اکثر کودکانی که دچار مننژیت می‌شوند در ابتدای سیر بیماری به پزشک مراجعه کردند، اما وقتی علائم بیماری رو به سمت بهبودی نیست مراجعات بعدی به پزشک ضروری است. 

وی با بیان اینکه عموما برای سرما خوردگی داروی آنتی بیوتیک خوراکی تجویز می‌شود، اما باید آگاه بود که آنتی بیوتیک خوراکی از سدخونی مغزی عبور نمی‌کند و نمی‌تواند مننژیت را درمان کند، عنوان کرد: اگاهی والدین در زمینه مراجعه به موقع به مراکز درمانی از اهمیت بالایی برخوردار است، هنگامی که عفونت گلو و ریه بعد از دو یا سه روز بهتر نشود و کودک دچار خواب الودگی و گریه‌های طولانی مدت و یا استفراغ باشد حتما باید به پزشک معالج مراجعه شود. 

دکتر هاشمی با اشاره به اینکه مننژیت پرده یا غشایی است که روی بافت مغز و طناب نخاعی را پوشانده و در حد فاصل بین استخوان جمجمه و مغز، یا بین مهره‌ها و نخاع قرار گرفته است، تصریح کرد: گاهی این پرده، به علت برخی عفونت‌ها و ویروس‌ها و قارچ‌ها یا دیگر عوامل دچار مشکلاتی شده و ملتهب می‌شود. 

وی با اشاره به اینکه اگر التهاب مننژ یا همان مننژیت در ۲ تا ۳ ماهگی نوزاد رخ دهد، مننژیت نوزادی نامیده می‌شود که به هر دلیل خطرناک است، گفت:، اما در سنین بالاتر (منظور کودکان ۳ ساله و بالاتر) مننژیت ویروسی اغلب خفیف‌تر بوده و معمولاً طی ۱۰ روز حتی بدون این که کودک درمانی دریافت کند، خود به خود بهبود پیدا می‌کند. ولی در عوض مننژیت باکتریایی معمولاً شدید‌تر است تا جایی که حتی ممکن است جان کودک را به خطر بیندازد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه واکسیناسیون کشوری در حال حاضر در حال انجام است واکسیناسیون هموفیلیس انفولانزا و واکسن پنوموکوک برای جلوگیری از ابتلا کودکان به این بیماری‌ها تزریق می‌شود، گفت: کودکانی که کاشت حلزون انجام داده اند و یا دچار نقص ایمنی هستند و یا در اثر بیماری یا تصادف طحال ان‌ها برداشته شده، کاندید واکسیناسیون هستند. 

وی با بیان اینکه عوارض مننژیت بسته زمان تشخیص و درمان متفاوت است، بیان کرد: در بزرگسالی مننژیت خود را در قالب سردرد شدید و سفت شدن گردن نشان می‌دهد، علاوه براین خواب الودگی در بیمار مشاهده می‌شود، اما مننژیت کودکان با بدحالی، غذا نخوردن، تب و تشنج، گریه‌های مداوم و بی تابی حتی بعد از مصرف دارو بروز می‌کند. 

فوق تخصص نورولوژی اطفال و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه اگر کودک بعد از مصرف آنتی بیوتیک خوراکی رو به بهبودی نرفت و یا بهبودی موقت داشت باید حتما به پزشک معالج مراجعه کند، اظهار کرد: آنتی بیوتیک خوراکی نمی‌تواند از سد خونی مغزی عبور کند بنابراین درمانی برای بیماری مننژیت در اطفال و بزرگسالان محسوب نمی‌شود و برای درمان حتما باید دارو‌های تزریقی و آزمایشات تشخیصی لازم انجام شود. 

وی با بیان اینکه اغلب ویروس‌های گروه انتروویروس مثلا کوکساکی در کودکان سبب بیماری مننژیت می‌شوند، اظهار کرد: این ویروس اغلب در ابتدا پشت دست، پا و دهان کودک را درگیر می‌کند و در صورت عدم درمان به موقع ممکن است سبب بروز مننژیت در کودک شود. علاوه براین ویروس هرپس سیمپلکس نیز می‌تواند باعث ابتلا به مننژیت شود. 

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه مننژیت باکتریال یا عفونی بسیار خطرناک‌تر از انواع ویروسی آن هستند و از باکتری‌های عامل این بیماری می‌توان به استرپتوکوک بتا همولیتیک و هموفیلوس آنفولانزا تیپ B اشاره کرد، گفت: برای تشخیص دقیق ابتلا به بیماری مننژیت، تنها راه تشخیص نمونه برداری از مایع مغزی نخاعی است و تصویر برداری فقط برخی میزان اسیب وارده ناشی از مننژیت به سایر اعضا به کار می‌رود. 

دکتر هاشمی با اشاره به اینکه درمان مننژیت باکتریایی کاملا با مننژیت ویروسی متفاوت است، اظهار کرد: در این حالت کودک باید فورا و در اسرع وقت بستری شده و باکتری مهاجم و بیماری‌زا از بدن او کاملا دفع شود.

وی با اشاره به اینکه واکسن هموفیلوس آنفولانزا تیپ B یا بیماری Hib که در برنامه رایج واکسیناسیون نیز وجود دارد و مننژیت کودکان را به طور چشمگیری کاهش داده است. این واکسن در ۲ و ۴ و ۶ ماهگی تزریق می‌شود و دوز آخر آن نیز پیش از ۱۸-۱۲ ماهگی زده می‌شود. علیه نوعی از مننژیت که شدیداً کشنده است و عامل آن باکتری پنوموکوک است، تاثیر می‌گذارد.