از تتراپک تا وکیوم مواد غذایی/ دلایل ضعف رقابت صنعت بسته بندی کشور در بازار جهانی

در گفت‌وگو با آنا مطرح شد؛

یک کارآفرین در صنعت بسته بندی به ضرورت توسعه محصولات بسته بندی نوین اشاره کردو گفت: اگر بسته‌بندی‌های تتراپک (پاکت های بسته‌بندی) را برای نگهداری محصولات غذایی به صورت وکیوم و طولانی مدت در نظر داشته باشیم، باید گفت که صنعت بسته بندی کشور ما پیشرفت چندانی در این زمینه نداشته است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم وفناوری آنا، توسعه فناوری مهمترین موضوع در صنعت بسته بندی است. بخش مهمی از اقتصاد کشور‌ها به واسطه تنوع و استاندارسازی صنعت بسته بندی در حال رشد قابل توجهی است. بسته بندی یکی از مؤلفه‌های اصلی در زمینه صادرات محصول است که هر چه سرمایه گذاری در این صنعت بیشتر باشد موضوع کیفیت و بهبود بسته بندی کالا و محصولاتی که راهی بازار‌های رقابتی می‌شوند مورد علاقه سرمایه گذاران در این صنعت می‌شود. 

ایران با دارابودن بازار‌های متنوع تولیدات داخلی از محصولات کشاورزی تا سایر کالا‌های صنعتی، هنوز جایگاه خاص در بازار‌های جهانی بدست نیاورده و دلیل اصلی این وضعیت بعد از معضل تحریم، ضعف بسته بندی کالاهاست.

صنعت بسته بندی کشور سال هاست که در حاشیه باقی مانده است. امروز در زمان تحریم خرید و واردات دستگاه‌های بسته بندی همراه با تکنولوژی بسیار سخت و گران است از این رو تمایل صنعتگران به دستگاه‌های بی کیفیت و ترجیحا ارزان‌تر بیشتر شده است.

با مشکلات در بخش صنعت چگونه می‌توان انتظار به روز رسانی تکنولوژی داشت

در همین رابطه امین یاراحمدی کارآفرین در صنعت بسته بندی در گفت‌وگو با خبرنگار آنا گفت: موضوع استفاده از فناوری نوین در صنعت بسته بندی به جای خود؛ اما توجه به رفع موانع در استفاده از تکنولوژی روز دنیا در راستای بهبود وضعیت صنعت بسته بندی در کشور همچنان مغفول مانده است.

به گفته این کارآفرین در صنعت بسته بندی؛ برای رسیدن به استاندارهای صنعت بسته بندی در ابتدا باید موانع داخلی در مسیر حرکت صنایع ریشه یابی شود و بعد به موضوع مهم توسعه تکنولوژی برسیم.

یاراحمدی ادامه داد: در حال حاضر به دلیل ناترازی انرژی قطع مکرر برق امکان بهره گیری صحیح از امکانات موجود هم نیست. زمانی که با کارخانه‌ای با ۲۰۰ نفر پرسنل و گردش مالی صد‌ها میلیارد تومانی برای تامین مواد اولیه تماس می‌گیرم و عنوان می‌کنند که در هفته گذشته به دلیل قطعی برق فقط دو روز توانسته اند تولید کنند و توان دریافت سفارش جدید ندارد؛ چگونه می‌توان انتظار به روز رسانی تکنولوژی داشته باشیم.

این فعال صنعتی گفت: سال هاست که محصولات و کالاهای تولیدی ایران در بازارهای جهانی جایگاه مناسبی ندارند و حتی برخی از این محصولات مطرح و نام دار که سال ها در بازارهای جهانی جایگاه ویژه داشتند امروز به دلیل عدم متناسب سازی بسته بندی این محصولات با سایر محصولات مشابه خارجی، جایگاه خود را در بازارجهانی از دست داده اند.

وی تصریح کرد: عدم استفاده از فناوری های روز دنیا و تجهیز نشدن مراکز صنعتی به دستگاه ها و تکنولوژی های روز دنیا توانسته محصولات ایرانی را به حاشیه بازارهای بین المللی و گاهاً به خارج از بازارها ببرد.

وی تاکید کرد: پس از افزایش تحریم‌ها در سال ۱۳۹۶ دیگر امکان واردات دستگاه‌های به روز چندان میسر نبود، اما صنعت گران ایرانی به هر طریقی توانستند با به بروزرسانی دستگاه‌های قدیمی و اضافه و کم کردن قطعات اماکانات پایداری تولید و افزایش تنوع را فراهم کردند و چندان عقب نمانده ایم؛ اما حالا در تامین انرژی مورد نیاز این دستگاه‌ها باز مانده ایم.

یار احمدی تصریح کرد: زمانی که صحبت از خسارات قطعی برق می‌شود شاید برای شرکت‌های بزرگ این به معنای کاهش تولید و کسری سود باشد، چون این شرکت‌ها می‌توانند با برنامه ریزی شرایط را مدیریت کنند، اما برای شرکت‌های کوچک این موضوع شبیه فاجعه است چرا که این شرکت‌ها توان مدیریت شرایط را ندارند و عملا به سوی تعطیلی می‌روند.

این صنعتگر تصریح کرد: در کارگاه‌هایی که توسعه یافته نبوده و نظام مدیریت ضعیفی دارند به دلیل عدم مدیریت دقیق شرکت و محدود بودن منابع خسارات قطعی برق و گاز به راحتی به ۶۰ درصد تولید می‌رسد و باید توجه داشت که این مورد فقط معطوف به همان شرکت نخواهد بود! وقتی صنعت بسته بندی یا تراشکاری یا حتی چاپ به مشکل در تولید برخورد می‌کند، تمامی صنایعی که زنجیر وار با این صنعت در ارتباط هستند نیز دچار مشکل در زنجیره تولید خواهند شد.

تولید محصولات بسته بندی با فناوری نوین برای نگهداری بالا

یاراحمدی در خصوص توسعه محصولات بسته بندی نوین که بدون مواد نگهدارنده امکان نگهداری طولانی مدت مواد غذایی را فراهم کرده و صادرات محصولات غذایی را تصریح می‌کند، گفت: اگر بسته بندی‌های تتراپک را برای نگهداری محصولات غذایی به صورت وکیوم و طولانی مدت در نظر داشته باشیم، باید گفت که صنعت بسته بندی کشور ما پیشرفت چندانی در این زمینه نداشته است.

وی ادامه داد: با توجه به عدم ورود صنایع کوچکتر به این بخش و عدم توسعه تولید محصولات صادراتی طبیعی است که درخواست کمی برای ورود به این بخش وجود دارد و به کاملا به صورت سنتی پیش می‌رویم، اما باید توجه داشت که در صنعت بسته بندی ما تنوع بسیار خوبی در تولید محصولات داریم. در منطقه نیز اکثر شرکت‌های بسته بندی توجه خود را به تولید چند محصول پرتقاضا معطوف کرده و حتی در بازار بین المللی نیز کمتر کشوری تنوع محصولی ما را دارد.

این کارآفرین در صنعت بسته بندی تاکید کرد: اما بنده همیشه در جمع همکاران تاکید کرده ام که فعالیت در بخش و به خصوص برای صادرات می‌تواند بسیار پرسود باشد، چرا این بخش بسیار بکر بوده و زمینه به کارگیری فناوری‌ها و تکنیک‌های نوین در آن فراهم است. به همین جهت برای صنعتگران و فناوران قابل توجه است که ورود به زمینه تولید محصولات بسته بندی برای نگهداری از محصولات غذایی به صورت طولانی مدت می‌تواند بازاری پر تنوع و پرسود حتی در خارج از کشور برای آنان بگشاید.

یاراحمدی همچنین اظهار کرد: البته باید بدانیم که هم اکنون نیز برخی از شرکت‌های تولید کننده و فناور داخلی هستند که محصولات بسته بندی بسیار با کیفیتی تولید و به کشور‌های ایتالیا و کانادا صادر می‌کنند. حتی در مواردی از کشور کانادا با ارائه نمونه به تولید کننده ایرانی محصول مورد نظر خود را سفارش داده و بر تاکید کرده‌اند که محصول تولید شده بیش از انتظار آن‌ها کیفیت داشته است.

ملزومات توسعه صنعت بسته بندی

یاراحمدی اظهار کرد: از ملزومات تولید محصولات بسته بندی مواد اولیه پلاستیکی که که در کشور ما همیشه به خوبی تولید شده و در دسترس است. اما در موضوع سرمایه در گردش و سرمایه اولیه همیشه مشکلات فراوانی وجود دارد. از طرفی سرمایه در گردش صنایع به دلیل مشکلات موجود آسیب می‌بیند و از طرف دیگر تامین مجدد سرمایه بسیار مشکل است.

وی اظهار کرد: مشکلات ناترازی انرژی به سرمایه کسب و کار‌های کوچک نیز ضربه زده است و این موضوع صرفا مربوط به شرکت‌های بزرگ با گردش بالا نیست. هزینه خرید یک دستگاه تراش ساده به راحتی به صد‌ها میلیون تومان می‌رسد و در این شرایط یک کارگاه کوچک به راحتی سرمایه در گردش خود را با قطعی برق از دست خواهد داد. در این موارد وام‌های کوچک ۲۰۰ و ۵۰۰ میلیونی نیز کاربرد چندانی ندارد و برای حمایت نیاز به برنامه ریزی دقیق است.