کاربرد کد کم در دندانپزشکی دیجیتال
کد کم در دندانپزشکی (CAD CAM) چه کاربردی دارد؟
استفاده از تکنولوژی کد-کم (CAD/CAM) در دندانپزشکی دارای کاربردهای متعددی است. در اوایل دهه ۸۰ میلادی، این تکنولوژی برای اولین بار در دندانپزشکی به منظور تولید محصولات در لابراتوارهای دندانسازی مورد استفاده قرار گرفت. این محصولات در ابتدا برای استفاده در اتاق‌های دندانپزشکی طراحی شده بودند، اما به دلیل زمان برای تولید با دقت و کیفیت بالا، امکان استفاده مستقیم در کلینیک‌ها و مطب‌های دندانپزشکی وجود نداشت و بنابراین به لابراتوارهای دندانسازی منتقل شد.
تکنولوژی CAD/CAM برای تولید محصولات مختلف از جمله میلینگ دندانسازی و پرینترهای سه بعدی استفاده میکند که جدیدترین دستگاه‌هایی هستند که برای تولید محصولات مورد استفاده در دندانپزشکی به کار می‌روند. هزینه بالایی که به واسطه استفاده از جدیدترین تکنولوژی‌ها در دندانپزشکی کد کم میشود، معمولاً دلیلی برای افزایش حداقل دو برابری هزینه برای بیماران نسبت به روش‌های سنتی دارد. با اول دنتال همراه باشید تا درباره این تکنولوژی بیشتر بگوییم.
مزایای استفاده از تکنولوژی کد-کم در دندانپزشکی شامل موارد زیر است:
- کاهش زمان مورد نیاز برای ساخت رستوریشن دندان با استفاده از کد کم.
- کاهش چرخه کاری لابراتوار.
- افزایش دقت در ساخت رستوریشن دندان با استفاده از کد کم.
- سرعت عمل بالا و ساخت دندان در یک جلسه.
- کیفیت مطلوب در کد کم.
- حذف نیاز به ریختن گچ، موم‌گذاری، ریخته‌گری، و حرارت‌دهی.
- کاهش رفت‌وآمد بیمار و تعداد جلسات حضور در مطب با استفاده از کد کم.
- کنترل عفونت با استفاده از کد کم.
- کاهش مراحل قالبگیری دندان.
- بهبود بهداشت با استفاده از کد کم.
- استفاده از مواد جدید.
تکنولوژی کد کم چیست؟
با پیشرفت علم دندانپزشکی این تکنولوژی به مرور زمان به روی میز دندانپزشکان انتقال یافت که امروزه جراحان و دندان پزشکان برای بهینه سازی محصولات دندانی از آنها روی میز کار خود استفاده میکنند. البته خود Cad cam یک رشته مجزا در دندانپزشکی است و معمولا به کاشت پروتزهای دندانی مربوط میشود که از نرم افزار برای طراحی دقیق پروتزها ( روکشها، تاج، پوشش تاج، بریج ثابت دندان، دندان مصنوعی ثابت و متحرک) و ترمیمهای دندانی استفاده میشود. برای مطالعه درباره بریج دندان این مقاله از سایت دکتر نصیری را بخوانید.
کد کم تکنولوژی است که با ورود به دندانپزشکی دیجیتال به خصوص در حوزه دندانسازی تحول بسیار بزرگی در این علم ایجاد کرده است که معمولا با استفاده از این تکنولوژی میتوان انواع رستوریشن دندانی را با بالاترین کیفیت مطلوب و بیشترین دقت توسط دستگاه‌های برش تولید کرد. این فناوری برای ایجاد رستوریشن دندانی از تصاویر ۳ بعدی استفاده میکند و به همین دلیل است که محصول تولید شده بسیار دقیق و منظم سر جای خود قرار میگیرد.
این فناوری در طول نیم قرنی که به دندان پزشکی وارد شده است همچنان با پیشرفت هر روزه تحولی مثبت در راستای ساخت و ارائه رستوریشن دندان را دارد. در روش سنتی به دلیل این که از مواد مختلفی برای قالبگیری از دندان بیمار استفاده میشود میتواند برای بیمار آزار دهنده باشد اما استفاده از این تکنولوژی دیگر سختی تهیه کردن قالب از دهان بیمار را ندارد و به همین دلیل سهولت در قالب گیری باعث راحتی بیمار و دندان پزشک خواهد شد.
Cad که مخفف لاتین computer aided design است به معنای طراحی به وسیله کامپیوتر است و cam هم مخفف لاتین computer aided manufacturing به معنای ساخت به کمک کامپیوتر میباشد. سیستم cam دقیقا واسط برنامه cad و دستگاه تراش میباشد که از این سیستم نرم افزاری به دلیل محاسبات دقیق و دقت بالایی که در انتخاب مواد و کنترل ساخت دارد استفاده میشود. کلینیکهای دندان پزشکی که از cad cam استفاده میکنند در روند ترمیم بسیار دقیق تر عمل میکنند و انجام کار برای آنها بسیار آسان تر و قابل پیش بینی تر خواهد بود.
آلیاژهای فلزی را برای تولید به کار میبرند اما معمولا برای آنکه محصول تولید شده به جنس دندان شباهت بیشتری داشته باشد تا به طور طبیعی درون دهان قرار بگیرد از بلوکهای جامد سرامیکی و یا رزین کامپوزیتی استفاده میشود. دندان پزشک قبل از آنکه از یک اسکن یا تصویر از دندان آسیب دیده تهیه کند به اصلاح قسمت آسیب دیده آنها که میتواند شامل شکستگی دندان و یا فاسد شدن باشد میپردازد و پس از اصلاح قسمتهای آسیب دیده دندان این اسکن تهیه شده را به سیستم دیجیتالی منتقل میکنند.
با استفاده از به کارگیری مهندسی معکوس نواحی از بین رفته دندان را ترمیم میکنند و برای آن که دستگاه میلینگ این اطلاعات را دریافت کند از این نرم افزار استفاده میکند و قسمتهای طراحی شده را با استفاده از بلوک جامد سرامیک و یا رزین تراش میدهد. در نهایت اصلاح مونوکروموتیک بر روی محصول صورت میگیرد که این اصلاح مونوکروموتیک در واقع همان اصلاح رنگ دندان است و بعد از آن آماده نصب شدن و قرار گرفتن بر روی دندان است.
معرفی سیستمهای کد کم
سیستمهای کد کم شامل سه دسته اصلی از اجزا تشکیل میشوند:
ابزار دیجیتالی اسکنر:
این ابزار دیجیتالی توانایی تبدیل اشکال هندسی را به داده‌های دیجیتالی دارد، تا بتوان از آنها در نرم‌افزارها استفاده کرد. اسکنر‌ها در دندانپزشکی برای اسکن دقیق دندان‌ها و ساختارهای داخل دهان بیماران استفاده میشوند.
نرم‌افزار:
با استفاده از نرم‌افزار، داده‌های دیجیتالی که از اسکنر دریافت شده است، قابلیت ویرایش و تبدیل به یک مجموعه داده را دارند. این داده‌های اولیه برای تولید محصولات در سیستم کد کم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تکنولوژی تولید:
این قسمت از سیستم کد کم، داده‌هایی که از طریق نرم‌افزار تولید شده‌اند را به محصولات فیزیکی تبدیل میکند. این تکنولوژی شامل فرآیندهایی مانند میلینگ دندانسازی و استفاده از پرینترهای سه بعدی برای تولید قطعات دندانی با دقت و کیفیت بالا است.
مزایای کد کم در دندانپزشکی نسبت به روش های سنتی
مزایای استفاده از تکنولوژی کد کم در دندانپزشکی نسبت به روش‌های سنتی عبارتند از:
روش تولید چیرساید یا کلینیکی:
کاهش تعداد جلسات مراجعه بیمار به دندانپزشکی، زیرا قالبگیری درون دهانی با استفاده از ابزار دیجیتالی اسکنر انجام میشود و نیاز به ارسال قالب به لابراتوار نیست.
روش تولید لابراتواری:
امکان ارسال داده‌های تهیه شده توسط اسکنر سه بعدی به لابراتوار بدون نیاز به قالبگیری مجدد و ارسال فیزیکی آنها.
افزایش دقت در طراحی رستوریشن‌ها به دلیل استفاده از نرم‌افزارهای مخصوص طراحی.
ساخت در میلینگ سنتر:
کاهش زمان مورد نیاز برای ساخت رستوریشن دندان به دلیل استفاده از میلینگ سنتر.
امکان ارتباط آنلاین بین لابراتوار و میلینگ سنتر از طریق اینترنت، که باعث کاهش زمان و هزینه‌های مرتبط با حمل و نقل میشود.
کاربردهای CAD CAM
این تکنوژی برای ساخت انواع محصولات دندانی مورد استفاده قرار می گیرد:
- پروتز پارسیل ثابت و پروتزهای متحرک
- پروتزهای ایمپلنت دندان و انواع اباتمنهای ایمپلنت
- بریج دندان
- اینله و آنله سرامیکی
- انواع روکش دندان زیر کونیا، روکشهای فلز سرامیک، روکشهای موقتی، روکشهای مکس گلاس
- وینر
- لمینت دندان
- استفاد در حوزه درمانی ارتودنسی