تن کوین و رابطه آن با پیامرسان تلگرام
نقد و بررسی شبکه Ton و رمز ارز Toncoin؛ آیا تلگرام پشت این شبکه است؟ + ویدیو
تون کوین ، شبکه بلاک چین Ton یا The Open Network چیست؟ آیا شبکه بلاکچین تان به تلگرام وابسته است؟ این شبکه چه ویژگیهایی دارد و کاربرد آن برای پیامرسان Telegram چیست؟ ما در این نقد و بررسی ابتدا ماجرای شکلگیری شبکه بلاک چین تلگرام یا Telegram Open Network را بررسی خواهیم کرد و سپس خروج تلگرام از این شبکه و آغاز به کار مجدد آن در چند ماه اخیر را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
شبکه بلاک چین تلگرام (TON)
شبکه TON به دلیل وابستگی خود به پیامرسان شناخته شده تلگرام، حواشی بسیاری دارد. برای درک بهتر این شبکه بهتر است ابتدا با نگاهی به گذشته ورود شرکت Telegram به حوزه بلاک چین و تصمیم این شرکت مبنی بر راهاندازی یک شبکه بلاک چین را مرور کنیم. همچنین ما ویدیویی را آماده کردهایم که در آن به صورت خلاصه، ماجرای شکلگیری شبکه بلاک چین تلگرام، مشکلات آن با امریکا و توقف این شبکه و همچنین آغاز به فعالیت مجدد آن صحبت کردهایم. که در زیر این ویدیو را مشاهده میکنید:
کاربران گرامی میهن بلاکچین، در صورتی که ویدیوی این مطلب برای شما بهنمایش درنمیآید، VPN خود را خاموش کرده و سپس صفحه را رفرش کنید. بعضی ویدیوهای سایت آپارات برای IPهای خارج از ایران به نمایش درنمیآیند.
تلگرام در سال ۲۰۱۷ با هدف راهاندازی یک شبکه بلاکچین با نام Telegram Open Network وارد حوزه رمزارزها شد. برادران دروف، پاول و نیکولای دروف، این شبکه بلاکچین را راهاندازی کردند. هرچند همه ما تلگرام را با نام پاول دروف میشناسیم، اما معماری کامل شبکه بلاکچین تلگرام یا TON به دست نیکولای دروف طراحی و پیادهسازی شد. به طوریکه ساختار این شبکه به صورت کامل و با جزئیاتی مثال زدنی در صدها صفحه توسط او طرحریزی شده است. نام این شبکه بلاکچین Telegram Open Network یا به اختصار TON و رمز ارز آن نیز Gram بود.
تعداد کل توکنهای Gram در این شبکه ۵ میلیارد واحد بود که در فرآیند فروش خصوصی میان ۹۴ سرمایهگذار خصوصی مجموعا به ارزش ۱.۷ میلیارد دلار به فروش رفت. این فروش باعث تامین سرمایه قابل توجهی برای این پروژه شد تا آنجا که چنین اتفاقی برای سایر پروژههای بلاکچینی یک آرزوی دست نیافتنی بود. این پروژه، مسیر توسعه خود را به صورت زیر ترسیم کرد:
همانطور که در تصویر بالا مشخص است، گام اول این پروژه بلاک چین، راهاندازی پیامرسان تلگرام در سال ۲۰۱۳ تعریف شده بود و این چنین نقشه راهی نشان میداد که بلاکچین TON بخشی از مسیر توسعه Telegram خواهد بود. با اینحال ماجرا با ورود کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده امریکا (SEC) رنگ دیگری به خود گرفت (همان سازمانی که ریپل، شرکت تتر، صرافی بایننس و صرافی کوینبیس را نیز به دادگاه کشاند).
توقف پروژه بلاکچین تلگرام
سازمان بورس و اوراق بهادار امریکا، SEC، در سال ۲۰۱۹ (مهرماه ۱۳۹۸) طی بیانیهای رسمی (منبع)، به فروش توکن Gram به ۳۹ سرمایهگذار امریکایی توسط تلگرام ایراد قانونی وارد کرد و پروندهای برای این شبکه بلاک چین در دادگاه امریکا به جریان انداخت. پس از ماهها درگیری میان سازمان بورس و اوراق بهادار امریکا و شرکت تلگرام، این شرکت در دادگاه محکوم شد و در نهایت پاول دروف در کانال تلگرام خود پیام زیر را منتشر کرد:
او در این اطلاعیه به صورت رسمی ادامه فعالیت شبکه Telegram Open Network را متوقف کرد و دلنوشتهای به همین دلیل منتشر کرد که مطالعه آن خالی از لطف نیست. در نتیجه، فعالیت شبکه بلاک چین Telegram Open Network در ماه می سال ۲۰۲۰ میلادی (اردیبهشت ۱۳۹۹) به صورت رسمی متوقف شد. توجه به این نکته مهم است که آدرس سایت شبکه بلاکچین تلگرام WWW.ton.org و صفحه گیت هاب آن github.com/ton-blockchain بود. از این داده در ادامه مقاله استفاده خواهیم کرد.
تغییر نام شبکه به The Open Network
این پروژه از اردیبهشت ۱۳۹۹ رسما تمام فعالیتهای خود را متوقف کرد با این حال از آنجا که Telegram Open Network یک پروژه متن باز بوده و به دلیل معماری خاص و دقیق و البته بهرهمندی آن از جامعه غنی توسعهدهندگان، به صورت کامل متوقف نشد. خاصیت دنیای متن باز این است که هر کس به راحتی میتواند با تشکیل تیمی از توسعهدهندگان و برنامهنویسان، نسخهای کاملا مشابه پروژه اصلی را برای خود بازآفرینی کرده و آن را به پیش ببرد.
پس از کنارهگیری برادران دروف از هسته مرکزی توسعه شبکه Ton، تیم توسعه دهنده این شبکه که در گذشته نیز بخشی از تیم برادران دروف بود و اکنون بدون این دو به کار خود ادامه میداد، مسئول توسعه این شبکه بود و فعالیت خود را با نام Free Ton آغاز کردند. توجه به این نکته ضروری است که نام تجاری TON و سایت رسمی این شبکه به همراه صفحه گیت هاب شبکه Telegram Open Network پس از ماجرای دادگاه تلگرام و SEC متوقف شد. زیرا عملا این سه مولفه، جزو حقوق شرکت تلگرام بود و اکنون که تلگرام اجازه فعالیت در حوزه بلاک چین را نداشت، در نتیجه این سه دارایی شبکه نیز در دسترس تیم توسعه فعلی نبود و تیم توسعه جدید Ton برای انجام فعالیتهای خود از آنها استفاده نمیکرد.
ماجرا تا آنجا ادامه یافت که میان اعضای ارشد تیم Free Ton (جامعهای غیرمتمرکز از توسعه دهندگان) اختلاف افتاد. فورک دیگری در این شبکه رقم خورد و تیم The Open Network تشکیل شد. این تیم برای توسعه شبکه TON از:
سایت www.Toncoin.org
ریپازیتوری گیت هاب با نام Newton-blockchain
استفاده میکردند.
این تیم توسعه دقیقا بر روی آخرین نسخه دوم آزمایشی ارائه شده توسط تیم دروف در سال ۲۰۱۹ فعالیت داشتند و به صورت کامل اهداف همان نسخه اصلی را جلو میبردند. این تیم در اطلاعیه رسمی خطاب به دروف، از او درخواست کردند تا نام تجاری TON، دامنه اصلی سایت شبکه بلاکچین تلگرام و صفحه اصلی گیت هاب شبکه TON را در اختیار این تیم قرار دهد. بسیاری از توسعه دهندگان نیز به این درخواست پیوستند تا آنکه در تاریخ هشتم تیر ماه ۱۴۰۰ اکانت رسمی شبکه بلاکچین تلگرام در گیت هاب با انتشار پیام زیر، با این درخواست موافقت کرد:
در نتیجه در شهریورماه ۱۴۰۰ برادران دروف به صورت رسمی حقوق استفاده از تمامی ابزارهای بلاک چین تلگرام را به The Open Network اعطا کردند. در نتیجه این توافق، تغییرات زیر اتفاق افتاد:
تغییر سایت WWW.Toncoin.org به WWW.Ton.org
تغییر گیت هاب با نام Newton-blockchain به ton-blockchain البته همچنان تمامی کدها روی ریپازیتوری Newton-blockchain انجام میشود.
استفاده از نام تجاری TON برای پروژه جدید
اکنون به یک سوال بسیار مهم پاسخ خواهیم داد.
آیا The Open Network به تلگرام وابسته است؟
تیم میهن بلاک چین اعتقاد دارد که به صورت رسمی خیر؛ اما پس از اختلاف نظر پیش آمده بین Free Ton و The Open Network، نیکولای دروف و تیم مدیریتی تلگرام از شبکه The Open Network حمایت کردند و از این نکته میتوان نتیجه گرفت که او حداقل با این تیم مشکلی ندارد و احتمالا به صورت غیررسمی از آنها حمایت نیز میکند.
دلیل دوم، ارتباط میان توسعهدهندگان این دو شبکه در گیت هاب است. به یاد بیاورید که در بالا اشاره کردیم که اعضای جامعه The Open Network در گیت هاب درخواستی مبنی بر انتقال دامنه سایت و ریپازیتوری گیت هاب پروژه Telegram Open Network را به این تیم منتشر کردند. این درخواست توسط فردی به نام Toyla Yanot ارائه شد. او در گذشته در تیم توسعه شبکه بلاکچین Telegram حضور داشته است. همچنین توسعه دهنده دیگری با نام EmelyanenkoK در هر دو تیم توسعه حضور داشته است. در واقع توسعه شبکه جدید TON توسط این دو رهبری میشود. که این دو همچنان در لیست تیم توسعه شبکه بلاک چین تلگرام در گیت هاب حضور دارند.
دلیل دیگری وجود دارد که ما را به این نتیجه رساند که این شبکه همچنان حمایت برادران دروف را دارد و آن هم تبلیغ این پروژه در تلگرام است. در تاریخ ۲۷ آبان ۱۴۰۰ پاول دروف در کانال تلگرامی خود سرانجام از طرح درآمدزایی تلگرام رونمایی کرد؛ تلگرام که تاکنون هیچ برنامه مشخصی کسب درآمدی برای کسب و کار خود ارائه نداده بود در این تاریخ محصول Sponsored Messages را به صورت آزمایشی معرفی کرد.
با استفاده از این محصول، تبلیغات در تلگرام امکانپذیر خواهد بود. این تبلیغات تنها در کانالهای عمومی بیشتر از ۱,۰۰۰ عضو به نمایش درخواهد آمد. احتمالا شما هم مثل ما به دنبال این هستید که اولین تبلیغ تاریخ تلگرام برای چه کسب و کاری بوده است؟ تبلیغ کوین TON و شبکه بلاکچین The Open Network. این تبلیغ در تمامی کانالهای فعال در حوزه بلاکچین به نمایش درآمده است.
همانطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید، این پیام تبلیغاتی برای پروژه TON در تمامی کانالهای فعال در حوزه رمز ارزها منتشر شده است. این پیام از سمت تلگرام و بدون اجازه ادمینهای کانالها منتشر شده است. در این پیام خبر لیست شدن کوین Toncoin در صرافی FTX و OKEx تبلیغ شده و این پیام به کانال رسمی این شبکه بلاک چین لینک داده شده است.
ادمین هر کانال برای درخواست تبلیغ در تلگرام باید این درخواست را با استفاده از اکانت خود به ارسال کنید؛ خب در نتیجه ادمین کانال تلگرام The Open Network چنین درخواستی را داده است؛ اما برای تبلیغات شبکه The Open Network چه کسی این درخواست را به تلگرام ارسال کرده است؟ ما در هیچ منبعی، چنین درخواستی از سوی توسعهدهندگان پروژه را مشاهده نکردیم. در نتیجه تلگرام با میل خود چنین تبلیغی را انجام داده است.
تا اینجا داستان شکلگیری، انحلال و بازآفرینی شبکه بلاکچین تلگرام را باهم مرور کردیم. در بخش دوم به معرفی فنی این شبکه بلاکچین فارغ از حواشی آن میپردازیم.
سازوکار شبکه بلاکچین Ton
از آنجا که شبکه The Open Network از همان نسخه اولیه شبکه Telegram Open Network استفاده میکند در نتیجه وایت پیپر این شبکه نیز همان نسخه ارائه شده توسط دکتر نیکولای دروف است. این شبکه بلاکچین بخشهای متنوعی را شامل میشود که هسته مرکزی آن شبکه بلاک چین TON است. ساختار این شبکه، کمی تخصصی و البته متفاوت از دیگر شبکههایی است که عموما به گوش ما آشناست. شبکه TON در واقع یک شبکه بلاک چین نیست و در دل آن چندین شبکه متفاوت در حال اجرا هستند. این اجزا را در ادامه معرفی خواهیم کرد:
Master Blockchain یا به اختصار Masterchain که یک شبکه واحد بوده و حالت نهایی (آخرین کپی از لجر مورد تایید) را نشان داده و همینطور وظیفه مدیریت نودهای ولیدیتور و مقدار دارایی سپردهگذاری شده توسط آنها (Staking)، مدیریت Workchainها (لایه دوم بلاک چین؛ در ادامه توضیح خواهیم داد)، مدیریت شاردها (لایه سوم بلاکچین؛ در ادامه توضیح خواهیم داد) و محلی برای ذخیره هش آخرین بلاکهای تولید شده در Workchain ها و شاردچینهاست. این لایه از شبکه TON به نوعی قلب شبکه و هماهنگکننده اجزای مختلف این شبکه بلاک چین است.
برای آنکه در ذهن شما این لایه از شبکه شفافتر باشد، کل این مجموعه را مشابه یک تیم در نظر بگیرید که رهبری این تیم برعهده Masterchain است. ما برای شرح شبکههای TON از لایه دو و لایه سه استفاده کردیم. در واقع این شبکههای لایه دو یا لایه سه برای شبکه TON به شمار نمیروند (مشابه راهکارهای لایه دو برای اتریوم نیستند) بلکه ساختار این شبکه به گونهای طراحی شده تا شبکههای متنوع بتوانند به صورت موازی باهم کار کنند. پس استفاده از کلمه لایه در این بخش، برای انتقال مطلب بوده و منظورمان وجود یک لایه واقعی نیست.
Working Blockchain یا به اختصار Workchainها لایه دوم این شبکه هستند. تعداد زیادی شبکه بلاک چین در این لایه میتواند اجرا شود که هر کدام از آنها یک زنجیره بلاکچین مستقل هستند. این شبکههای بلاک چین از قراردادهای هوشمند پشتیبانی کرده و میتوان شبکههای مبتنی بر قرارداد هوشمند را بر روی این لایه راهاندازی کرد.
هر شبکه بلاک چین در این لایه میتواند ساختاری کاملا منحصر به فرد داشته باشد، از الگوریتمهای مختلفی برای تولید آدرس استفاده کند، فرمتهای متفاوتی برای ارسال تراکنش داشته باشد، برای اجرای قراردادهای هوشمند از ماشینهای مجازی متنوعی استفاده کند، از رمز ارزهای بومی متفاوتی استفاده کند و… اما لایه Workchain بستری را فراهم میکند تا این شبکههای متفاوت بتوانند باهم ارتباط برقرار کنند و از ویژگی قابلیت همکاری میان زنجیرهای، بهره خواهند برد. در واقع این لایه، ایده مشابه پولکادات را دنبال میکند.
Shard blockchain یا به اختصار Shardchainها نیز زنجیرههای موازی برای هر Workchain بوده که برای افزایش مقیاسپذیری این شبکه اجرا شده است. برای مقیاسپذیر کردن هر Workchain از فناوری شاردینگ استفاده میشود و این بخش تقریبا مشابه کاری است که اتریوم در بروزرسانی اتریوم ۲ به دنبال آن است.
تفاوت شبکه TON با سایر شبکهها چیست؟
نیکولای دروف ویژگیهای منحصر به فردی را برای شبکه بلاکچین TON معرفی کرده که در صورت اجرای موفق آنها، میتوان گفت با شبکه بلاکچین کاملا متفاوتی از آنچه تاکنون دیدهایم مواجهیم.
اولین ویژگی مطرح شبکه TON، چند زنجیرهای بودن آن است. به عبارتی تان شبکهای است که در آن چند شبکه بلاک چین به صورت لایهای باهم کار میکنند. این یکی از ویژگیهای کم نظیر این شبکه است که آن مقیاسپذیری آن را به مقدار بسیاری افزایش خواهد داد.
ویژگی بعدی این شبکه، Ton Payment است که بستری برای ریزپرداختهای مالی است و تراکنشهای مالی را خارج از شبکه اصلی TON مدیریت میکند. البته این شبکه اطمینان داده تا این کانال پرداخت مالی آفچین، امنیتی مشابه تراکنشهای آنچین داشته باشد.
بهرهمندی از فناوری شاردینگ برای افزایش مقیاسپذیری شبکه از دیگر ویژگیهای این شبکه است.
سرعت و مقیاسپذیری شبکه؛ این شبکه مدعی است که در صورت پیادهسازی کامل، این شبکه قادر است میلیونها تراکنش در ثانیه را پردازش کند.