تیرآهن چیست؟ به همراه اطلاعات ویژه این محصول

تیرآهن‌ها از پرکاربردترین مقاطع فولادی هستند که به دو صورت H و I در بازار کشور موجود می‌ باشند. تیرآهن ها در اندازه ها و انواع مختلفی وجود دارند، از این رو کاربردهای متفاوتی در ساخت سازه ها و ساختمان ها دارند.

به نقل از محتوای «تیرآهن چیست» سایت کارستان، این محصولات در مصارف صنعتی و ساختمانی بسیار پرکاربرد هستند. مهم‌ ترین وظیفه تیرآهن‌ ها در ساختمان سازی، تحمل باری است که به ساختمان وارد می‌ شود. در واقع بدون استفاده از تیرآهن اسکلت ساختمان احداث نمی‌ شود. بنابراین می‌ توان گفت این مواد پر مصرف‌ ترین محصولات هستند که در سازه‌ های ساختمانی و پروژه‌ های مختلف دیگر کاربردهای گسترده‌ ای دارند.

تیرآهن چیست؟

تیرآهن‌ ها از مهم‌ ترین محصولات فولادی هستند و وظیفه و نقش اصلی آن‌ ها تحمل فشار و تنش‌ های حاصل از لنگر خمشی و نیروهای برشی است. این مقاطع فولادی عمدتا در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌ گیرند. تیرآهن‌ ها را به روش  نورد گرم تولید می‌ کنند. هر تیرآهن دارای دو بخش جان و بال است. معمولاً تیرآهن ها دارای نیروی گرانشی عمودی هستند اما در عین حال برای انتقال بارهای افقی به طور کلی در مواقع زلزله مناسب هستند.

تیرآهن ها دارای چند اجزای اصلی هستند که عبارتند از:

●       بال تیرآهن

●       جان تیرآهن

تاریخچه تیرآهن

با روی کارآمدن محصولات فولادی و آهن‌ آلات خیلی سریع جایگزین سنگ و چوب شدند. این مسئله موجب شد که در سال 1900 تولید و رشد تیرآهن‌ ها سرعت چشمگیری پیدا کند. تیرآهن بال‌ پهن یا همان IPB یا H برای نخستین بار در شرکت Bethlehem تولید شد و این اختراع و مقطع فولادی از مهم‌ ترین افتخارات این شرکت محسوب می‌ شود.

تیرآهن‌ های I پیش از توسعه IPB ها به بازار راه یافته بودند و در صنعت ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌ گرفتند.

روش تولید تیرآهن

روش تولید تیرآهن به این صورت است که ابتدا آهن اسفنجی و زغال سنگ در کوره های القایی گداخته می شوند و به صورت مذاب درآمده اند. سپس مذاب آهن به قالب های مربعی ریخته می شود که به نام بیلت شناخته می شوند. بیلت ها پس از خنک شدن به وسیله یک دستگاه خم کننده به شکل تیرآهن درآمده و برش داده می شوند. تیرآهن های تولید شده باید مطابق با استانداردهای ملی و بین المللی باشند و کیفیت آن ها با آزمایش های فیزیکی و شیمیایی بررسی می شود.

انواع تیرآهن‌ ها

تیرآهن‌ ها انواع مختلفی دارند و بر اساس طرح و موارد مصرف در صنایع گوناگونی مورد استفاده قرار می‌ گیرند. در ادامه انواع تیرآهن را بیشتر مورد بررسی قرار می‌ دهیم.

تیرآهن معمولی (I یا IPE)

از این تیرآهن‌ ها تحت عنوان تیرآهن معمولی یاد می‌ کنند که از نظر ظاهری شبیه حرف انگلیسی I است. از مهم‌ ترین ویژگی‌ های این محصول می‌ توان به یک اندازه بودن بال در تمامی قسمت‌ های تیرآهن اشاره نمود. این تیرآهن دارای ضخامتی ثابت است و با ارتفاع 80 تا 600 میلی‌متر مطابق با استاندارد اروپا در ایران نیز تولید می‌ شود و بسیار پرمصرف است.

تیرآهن ‌هاش (H یا IPB)

این تیرآهن‌ ها که شبیه H انگلیسی هستند به تیرآهن ‌هاش معروف شده‌ اند. با توجه به بلندتر بودن طول بال در تیرآهن H نسبت به I به آن‌ ها بال‌پهن نیز می‌ گویند. این مقاطع فولادی دارای مقاومت بسیار زیادی هستند، از این رو در صنایع مختلفی از جمله اسکله و کشتی‌ سازی مورد استفاده قرار می‌ گیرد. این نوع تیرآهن دارای دو مدل HE-A (سبک) و HE-B ( سنگین) می‌ باشد.

تیرآهن بال باریک شیبدار (IPN)

این تیرآهن‌ ها مشابه تیرآهن‌ های معمولی I هستند و بر اساس استاندارد چین و روسیه تولید می‌ شوند. آنچه موجب تفاوت ظاهری تیرآهن IPN از IPE شده این است که ضخامت بال‌ ها با فاصله گرفتن از جان کاسته می‌ شود.

تیرآهن لانه زنبوری (CPE)

تیرآهن لانه‌زنبوری یا تیرآهن شبکه در داخل جان‌ هایش دارای چندضلعی‌ هایی شبیه به کندو زنبور است. از جمله ویژگی‌ های آن می‌ توان به وزن کمتر، توان خمشی کمتر و ممان اینرسی بالاتر اشاره نمود.

مزیت های استفاده از تیرآهن کدامند؟

تیرآهن یکی از مهم‌ترین مصالح ساختمانی است که در بسیاری از پروژه‌های عمرانی و صنعتی کاربرد دارد. تیرآهن دارای مزایای زیادی نسبت به سایر مصالح است که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• تیرآهن دارای قدرت بالای تحمل بار و مقاومت در برابر خمش، کشش و فشار است. این ویژگی باعث می‌شود که تیرآهن بتواند سازه‌های بزرگ و پیچیده را حمل کند و از خراب شدن آن‌ها جلوگیری کند.
• تیرآهن دارای قابلیت انعطاف‌پذیری و شکل‌پذیری بالایی است. این ویژگی باعث می‌شود که تیرآهن بتواند به شکل‌های مختلف و مطابق با نیاز طراح سازه برش و خم شود و در نتیجه زیبایی و کارایی سازه را افزایش دهد.
• تیرآهن دارای هزینه پایین نسبت به سایر مصالح است. این ویژگی باعث می‌شود که تیرآهن گزینه مناسب و اقتصادی برای ساخت سازه‌های مختلف باشد. همچنین تیرآهن دارای عمر طولانی است و نیاز به نگهداری و تعمیرات کمتری دارد.

موارد استفاده از تیرهای فولادی

• تیرها در حمایت از سازه های سقف و پوشش خانه استفاده می شود.
• آن ها برای محافظت از سازه ها از شرایط آب و هوایی استفاده می شوند.
• تیرها نمی توانند توسط موریانه ها یا جوندگان مورد حمله قرار گیرند.
• هیچ شکستگی در ساختار آن ها وجود ندارد
• تیرها یکپارچگی ساختاری و در نتیجه ایمنی را به نیاز منحصر به فرد می دهند.
• تیرهای فولادی در برابر خوردگی و آتش مقاوم هستند.

تیرآهن چه کاربردهایی دارد؟

تیرآهن یکی از مهم‌ترین مصالح ساختمانی است که در بسیاری از پروژه‌های عمرانی و صنعتی استفاده می‌شود. تیرآهن دارای خواص مکانیکی بالایی است که باعث مقاومت و پایداری سازه‌ها می‌شود. برخی از کاربردهای تیرآهن عبارتند از:

• ساخت قاب‌های فولادی برای ساختمان‌های بلندمرتبه، پل‌ها، سدها، برج‌ها و …
• ساخت قطعات ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی مانند چرخ‌دنده، محور، پروانه و …
• ساخت اسکلت‌های فلزی برای نگهداری و حمل و نقل مواد مختلف
• ساخت ابزار و وسایل کشاورزی مانند تیغه، دستگاه برش، کاسه نمد و …

قیمت تیرآهن

یکی از موارد مهم هنگام خرید این مقاطع فولادی برای مشتریان قیمت تیرآهن است. عوامل مختلفی در تعیین قیمت تیرآهن دخیل هستند که از جمله آن‌ ها می‌ توان به نوع تیرآهن، سایز، روش تولید، نوع استاندارد، برند تولید کننده، کیفیت محصول، تورم، نوسانات قیمت بازار جهانی آهن و … اشاره نمود. به همین دلیل نرخ ثابتی برای آن اعلام نمی‌ شود و لازم است که پیش از خرید اطلاعاتی در مورد قیمت روز تیرآهن کسب کنید و مقدار مورد نیاز خود را سفارش دهید.

سخن پایانی

در این مطلب به نکات و موارد بسیاری در مورد تیرآهن به عنوان یکی از پر مصرف‌ ترین مقاطع فولادی در بازار ایران اشاره کردیم. با شناخت کامل مشخصات، کاربرد و معایب و مزایا تیرآهن‌ ها مهندسین عمران متناسب با سازه می‌ توانند بهترین نوع را انتخاب نمایند و با استفاده از آن‌ ها استحکام و مقاومت سازه خود را افزایش دهند.