طرز تهیه ترخینه خشک به روش سنتی
طرز تهیه ترخینه خشك خانگی را در این مطلب به شما آموزش می دهیم .اگر دسترسی به ترخینه خوب و مورد اطمینان ندارید پس چه بهتر در خانه آنرا تهیه كنید تا در ایام پاییزو زمستان به راحتی آشهای خوشمزه ای را درست كنید . پس با ما همراه باشید .
مواد لازم برای ترخینه
دوغ ترش و غلیظ ۳ لیتر
بلغور گندم ۱ كیلوگرم
نمك ۱ قاشق غذاخوری
گلرنگ یا زردچوبه به مقدار لازم
بلغور گندم، دوغ و نمك را درون قابلمه بریزید و مخلوط كنید.قابلمه را روی حرارت قرار داده و تا زمانی كه به جوش بیاید مدام هم بزنید تا دوغ ته نگیرد و بریده نشود.مقداری زردچوبه یا گلرنگ اضافه كنید تا رنگ ترخینه ها خوشرنگ شوند. به هم زدن ادامه دهید تا جایی كه دوغ به خورد بلغور گندم برود و حالت نسبتاً خمیری به خود بگیرد.شعله را خاموش كرده و اجازه دهید موادتان خنك شود.از مواد به اندازه یك پرتغال بردارید و مثل كتلت كف دست پهن كنید و با كمی فاصله از هم، روی سینی بچینید.سینی ها را حداقل به مدت ۱ هفته جلوی آفتاب مستقیم قرار دهید تا زمانی كه ترخینه ها كاملاً خشك شوند. (هر چند روز یكبار آنها را برگردانید تا كاملا خشك شوند)بعد از خشك شدن كامل ترخینه ها، آنها را درون یك كیسه پارچه ای ریخته و بردارید.
نكاتی برای تهیه ی ترخینه
- می توانید موقع خشك كردن مقداری پونه روی آنها بریزید. حتی می توانید در مراحل پایانی پخت ۱ قاشق پونه خشك اضافه كنید و مخلوط كنید.
- از این ترخینه های خشك برای تهیه ی و سوپ ترخینه استفاده می شود.
- این ترخینه های خشك شده تا یك سال قابل نگهداری هستند.
- اگر به آفتاب دسترسی نداشتید سینی ها را در مجاورت شوفاژ یا بخاری قرار داده تا ترخینه ها خشك شوند اما در این صورت دیگر ویتامین D آفتاب را ندارند.
- می توانید ترخینه ها را خشك نكنید و داخل فریزر نگهداری كنید.
خواص ترخینه
ترخینه ماده ای خشك و قرص مانند است كه مردم محلی برخی استان ها مخصوصاً كردستان، ملایر، ایلام و لرستان در قدیم آن را با بلغور گندم و ماست درست می كنند و برای پخت آش ترخینه یا سوپ ترخینه و غذاهای دیگر استفاده كنند. اما مردم امروزی ترجیح می دهند ترخینه آماده را از عطاری فروشی ها تهیه كنند.
به نقل از اخبار روز اخبار تایمز ترخینه بیشتر در فصل زمستان در اكثر روستاهای مركزی ایران به خصوص در استان های كرمانشاه و لرستان تهیه می شود. اما این غذای محلی اصالتا مربوط به شهر گلپایگان است. ترخینه به شكل آش یا سوپ بیشتر در روزهای سرد پخته میشود، ترخینه به دلیل دارا بودن حجم زیادی از آنتی بیوتیك های طبیعی و ویتامین های مورد نیاز بدن برای درمان سرما خوردگی و آنفولانزا بسیار مفید است كه در ادامه مطلب با خواص ترخینه و فواید ارزشمندش آشنا می شویم.
خواص ضدسرماخوردگی ترخینه
در گذشته مردم غلاتی همچون بلغور گندم یا جو را در دوغ بسیار ترش و غلیظ كه خاصیت تخمیركنندگی دارد به مدت ده روز نگهداری میكردند یا بلغور گندم را در دوغ ترش میپختند و سپس قطعاتی از این مخلوط خمیر مانند را گلوله كرده و با افزودن نمك و زردچوبه و فلفل روی برگهای پونه، زیر آفتاب خشك میكردند كه به آن ترخینه، ترخنه، ترخوانه یا كشگینه میگفتند و در فصول سرد سال برای التیام و پیشگیری از سرماخوردگی استفاده میكردند. تر در فارسی به معنای خیس یا مرطوب و خوان به معنای غذاست كه در مجموع غذای آبكی نام میگیرد. هماكنون نیز ترخینه به روشهای سنتی تهیه و با افزودن حبوبات، سبزی خشك، زردچوبه و پیاز داغ با آن آش و سوپ درست میكنند. البته گاهی ترخینه را از تركیب جوانه گندم، عدس، جو، ماش و نخود همرا دوغ چكیده تهیه میكنند كه آش آن ارزش تغذیهای دو چندانی دارد.
به نقل از برترین ها براساس نتایج بررسیهای دانشگاهی، این باور كه ترخینه ضد سرماخوردگی است ۶۰ تا ۷۰ درصد صحت دارد. وجود باكتریهای مفید لاكتوباسیلوس در ترخینه خیس تخمیر شده در دوغ زمینه ساز خواص پروبیوتیك است كه از تكثیر سایر میكروبهای مضر در دستگاه گوارش میكاهد. البته استفاده از ترخینه به صورت كاملا پخته در آش احتمال زنده ماندن باكتریهای مفید پروبیوتیكی را منتفی میكند، اما تاثیر درمانی و ضد سرماخوردگی آش یا سوپ ترخینه پخته را میتوان ناشی از وجود موادی به نام باكتریوسین دانست كه نسبت به حرارت طبخ مقاوم بوده و خاصیت ضدسرماخوردگی دارد. نتایج تحقیقات دانشگاهی نشان داده است از تخمیر گندم در دوغ، اثرات مواد شبه هورمونی استروژن ترخینه تشدید میشود كه در مدلهای حیوانی نشانگر تاثیر مثبت آن در افزایش سطح سلامت حیوانات آزمایشگاهی است. ضمن این كه دوغ موجود در ترخینه به دلیل داشتن كلسیم در پیشگیری از پوكی استخوان نقش چشمگیری دارد و به علت خاصیت اسیدی باعث از بین رفتن باكتریهای مضر موجود در دستگاه گوارش میشود
مهمترین مزایا و خواص ترخینه
منبع : زومیت