چند توصیه برای کنترل مشکلی که هزاران سال در فصل بهار انسان ها را تحت تاثیر قرار داده است
رویش شکوفه ها و گیاهان نشانه آغاز بهار است اما برای میلیون ها نفر از شروع یک دوره ناراحتی و عذاب خبر می دهد؛ فصل آلرژی و آسم و شیوع علائمی چون خارش و آبریزش چشم عطسه و آبریزش بینی که در واکنش به مواجهه ی بیش از حد با گرده گل ها و گیاهان بروز می کند.
به گزارش دکترنامه درختان و گیاهان هر بهار میلیاردها دانه گرده شناور در هوا آزاد می کنند و آن ها را به کمک باد برای تکثیر خود به مناطق مختلف می فرستند. همه این ها در خدمت بقاست زیرا گیاهانی که گرده بیشتری آزاد می کنند شانس بیشتری برای بقا دارند.
گرده یک ماده معلق در هواست که از علف گیاهان گلدار و درختان ایجاد می شود. هر ساله میلیون ها نفر به تب یونجه مبتلا می شوند نامی که به رینیت آلرژیک ناشی از گرده گل داده می شود. هنگامی که فردی تب یونجه دارد سیستم ایمنی بدن او گرده گل را به عنوان یک تهدید شناسایی می کند و سیگنال هایی را منتشر می کند که منجر به احتقان خارش چشم آبریزش بینی و عطسه و همچنین مشکلاتی مانند فشار سینوسی و ورم ملتحمه آلرژیک (خارش آبریزش و قرمزی چشم) می شود.
«کارا وادا» متخصص ایمنی شناسی در آلرژی از دانشگاه اوهایو در «کانورسیشن» درباره راهکارهای مقابله با آلرژی توصیه هایی دارد اما ابتدا به قدمت تاریخی این مشکل بشر امروز اشاره می کند. به نوشته او فسیل گرده ها از دوران قبل دایناسورها و هم زمان با نئاندرتال ها هم پیدا شده و علائم و درمان های مشکلات سینوسی و آسم در طول تاریخ و در سراسر جهان ثبت شده است.
برای مثال چینی ها ۵۰۰۰ سال پیش برای رفع احتقان بینی و کاهش تولید مخاط ناشی از «تب گیاهی» که در فصل پاییز رخ می داد از گیاه «دم اسب صحرایی» استفاده می کردند. در مصر «پاپیروس ایبرس» که حدود سال ۱۶۵۰ قبل از میلاد نوشته شده است بیش از ۲۰ درمان برای سرفه یا مشکل تنفسی توصیه کرده است؛ از جمله عسل و خرما.
علاوه بر تب گیاهی توصیف شده در چین اولین شرح مکتوب علائم تنفسی فصلی اثر زکریای رازی دانشمند ایرانی در حدود سال ۹۰۰ پس از میلاد است. او گرفتگی و آبریزش بینی در فصل رویش گل های رز را «تب گل سرخ» نامیده است.
از آنجا که پیشرفت علمی در قرون وسطی به دلیل طاعون تا حد زیادی متوقف شد شرح بعدی درباره آلرژی های فصلی را دکتر «جان بوستوک» ۹۰۰ سال بعد یعنی در سال ۱۸۱۹ منتشر کرد اما به دلایل آن اشاره ای نکرد.
او که خود از کودکی به التهاب آلرژیک مخاط بینی مبتلا بود با وجود اینکه جامعه پزشکی در ابتدا به تحقیقات او توجه مثبتی نشان نداد به مطالعه و تحقیق درباره این شرایط ادامه داد. در ۹ سالی که بین انتشار نتایج مطالعه اول و دوم او گذشت بوستوک تنها توانست ۲۸ مورد دیگر با علائم حساسیت فصلی مشابه خودش پیدا کند که از شیوع کمتر آلرژی در آن زمان خبر می دهد.
به گزارش ایندیپندنت تغییرات اجتماعی ناشی از انقلاب صنعتی از جمله افزایش آلودگی هوا سپری کردن زمان کمتر در فضای باز افزایش میزان گرده ها و بهبود بهداشت احتمالا به افزایش شیوع آلرژی کمک کرد و کاهش تماس با باکتری ها و عفونت های خاص به افزایش بیماری های آلرژیک و خودایمنی منجر شد.
از آنجا که در آن زمان تصور می شد منشا آلرژی فصلی بوی یونجه تازه است برای توصیف آن اصطلاح «تب یونجه» ابداع شد اما بوستوک با استناد به تجربه شخصی خود بوی علف ها را عامل اصلی نمی دانست و به این نتیجه رسیده بود که علائم مزمن و مکرر او به دلیل گرمای تابستان و تغییرات آب وهوایی است.
پس از آن پزشکی به اسم «چارلز بلکلی» بود که به کمک مطالعات روش مند و آزمایش هایش گرده ها را به عنوان عامل اصلی علائم آلرژی شناسایی کرد. او گرده گیاهان را جمع آوری شناسایی و تعریف کرد و سپس با قرار دادن آن ها در چشم های خود یا پوست خراش داده اش خواص حساسیت زایی آن ها را آزمایش کرد تا ببیند کدام باعث قرمزی و خارش می شوند.
دو پزشک دیگر به نام های «لئونارد نون» و «جان فریمن» هم در اوایل دهه ۱۹۰۰ با الهام از کشف های مرتبط با واکسیناسیون «ایمونوتراپی آلرژی» یا تزریق دزهایی از عصاره گرده گیاهان به بیماران مبتلا به آلرژی را ابداع کردند.
آنتی هیستامین ها اولین بار در دهه ۱۹۴۰ به بازار آمدند اما بسیار خواب آور بودند. فرمولاسیون هایی با عوارض جانبی کمتر از دهه ۱۹۸۰ به بعد تولید شدند.
دانشمندان می گویند آلرژی های فصلی تشدید شده اند و در کنار ابتلای گسترده تر به بیماری های عفونی از اولین موج آثار پیش بینی شده تغییرات اقلیمی بر سلامتی به شمار می روند که هشدارهای جهانی بر آن تاکید می کنند.
تحقیقات اخیر نشان می دهد که با گرم شدن آب وهوا مناطق رشدونمو گیاهان در ایالات متحده در حال تغییر هستند و این به گیاهان و درختان امکان می دهد محدوده رشدشان را گسترش دهند. از طرفی افزایش دما موجب می شود گیاهان و درختان زودتر و به مدت طولانی تری شکوفا باشند و فصل گرده افشانی را طولانی تر کنند. افزایش بارندگی هم به این معنی است که درختان موقع شکوفه دادن گرده بیشتری در هوا آزاد می کنند. رعدوبرق های بیشتر نیز باعث ترکیدن دانه های گرده می شوند که تحریک بیشتر و بدتر شدن علائم را به دنبال دارد.
شواهدی هم وجود دارد که نشان می دهد افزایش دی اکسید کربن در جو گرده ها را نیز قوی تر می کند.
راه های مقابله با آلرژی
اگرچه وجود حساسیت و آلرژی و آسم آلرژیک در تمدن های باستان هم شناخته شده بود شیوع آن ها در قرن اخیر افزایش شدیدی یافته و در حال حاضر ۱۰ تا ۳۰ درصد جمعیت جهان را با این مشکل مواجه کرده است. به ویژه اینکه با تغییرات اقلیمی و افزایش دمای زمین و همچنین افزایش سطح دی اکسید کربن فصل گرده افشانی گیاهان طولانی تر هم شده است و کارشناسان هشدار می دهند که در سال های آینده از این هم بیشتر خواهد شد.
به گفته متخصصان برای کنترل آلرژی باید موارد آلرژی زا را شناسایی کرد و با به حداقل رساندن مواجهه با آن ها به روش پیشگیرانه با آلرژی مقابله کرد. برای مثال می توان با بسته نگه داشتن پنجره ها دوش گرفتن و تعویض لباس ها میزان قرار گرفتن در معرض گرده ها را کاهش داد.
راهکار دیگر این است که قبل از اینکه علائم مهارناپذیر و حاد شوند مصرف دارو را شروع کنید. آنتی هیستامین هایی که اثربخشی درازمدت و خواب آوری کمتری دارند برای خارش و عطسه مناسبند. برای رفع گرفتگی بینی هم استفاده از اسپری های بینی ضدآلرژی (کورتیکواستروئیدی) توصیه می شود.
مراجعه به متخصص آلرژی هم کمک می کند دریابید به چه چیزی حساسیت دارید.
انتهای پیام