ارتباط بین آمپول های لاغری و ریزش مو؛ پشت پرده یک نگرانی رایج
امروزه بسیاری از افراد برای رسیدن به تناسب اندام و کاهش وزن سریع، به سراغ داروها و آمپول های لاغری می روند. اما گزارش هایی از ریزش مو در برخی مصرف کنندگان این داروها، نگرانی هایی ایجاد کرده است. سؤال اصلی این است: آیا ریزش مو ناشی از خود داروهاست یا عوامل دیگری در آن نقش دارند؟ تحقیقات علمی نشان می دهد که عامل اصلی ریزش مو، فشار متابولیک ناشی از کاهش وزن سریع است و نه داروهای لاغری به تنهایی.
ارتباط آمپول های لاغری و ریزش مو
ریزش مو در اثر داروهای لاغری معمولاً یک عارضه مستقیم دارویی نیست. دکتر موید علویان، فوق تخصص کبد و استاد دانشگاه، توضیح می دهد:
«در کاهش وزن سریع، بدن انرژی خود را به فعالیت های حیاتی مانند عملکرد قلب، مغز و اندام های داخلی اختصاص می دهد و فولیکول های مو وارد مرحله استراحت زودرس می شوند. این وضعیت در پزشکی به نام تلوژن افلوویوم شناخته می شود.»
مکانیسم ریزش مو ناشی از کاهش وزن سریع
چرخه رشد مو شامل چهار مرحله است:
- آناژن: رشد فعال مو
- کاتاژن: مرحله گذار
- تلوژن: مرحله استراحت
- اگزوژن: ریزش مو و آغاز چرخه جدید
در کاهش وزن شدید یا استرس متابولیک، تعداد بیشتری از فولیکول ها وارد مرحله تلوژن می شوند و موها چند هفته تا چند ماه بعد شروع به ریزش می کنند. عوامل تشدیدکننده این وضعیت شامل استرس جسمی، کمبود کالری، پروتئین و ریزمغذی هایی مانند آهن، زینک و ویتامین های گروه B هستند. حتی بدون مصرف داروهای لاغری، کاهش وزن سریع می تواند همین اثر را ایجاد کند.
علویان اضافه می کند: «تغییرات متابولیک و تنظیم قند خون نیز می تواند چرخه طبیعی رشد مو را مختل کند؛ بدن برای حفظ انرژی، رشد مو را به تعویق می اندازد و منابع محدود را صرف فعالیت های حیاتی تر می کند.»
نشانه ها و شدت ریزش مو
ریزش مو ناشی از تلوژن افلوویوم معمولاً یکنواخت است و تمام سر را تحت تأثیر قرار می دهد، برخلاف طاسی ژنتیکی که الگوی مشخصی دارد. موها نازک می شوند و حجم کلی کاهش می یابد، اما این ریزش دائمی نیست و با اصلاح سبک زندگی، قابل بازگشت است.
راهکارهای پیشگیری و مدیریت ریزش مو
برای کاهش خطر ریزش مو هنگام استفاده از داروهای لاغری، توصیه می شود:
- کاهش وزن تدریجی: کاهش آهسته فشار متابولیک را کمتر می کند و چرخه رشد مو حفظ می شود.
- تأمین پروتئین کافی: فولیکول های مو برای تولید کراتین به پروتئین نیاز دارند.
- ارزیابی ریزمغذی ها: آزمایش خون برای بررسی سطح آهن، زینک، ویتامین D و ویتامین های گروه B و رفع کمبودها.
- مدیریت استرس: استرس جسمی و روانی می تواند انرژی بدن را از رشد مو بگیرد؛ ورزش سبک، تمرین های آرام سازی و خواب کافی مفید هستند.
- مراقبت پزشکی و تنظیم دارو: در صورت ریزش شدید، پزشک ممکن است دوز دارو را کاهش دهد یا مصرف آن را موقتاً متوقف کند.
- رژیم غذایی متعادل: میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و منابع پروتئینی به سلامت مو کمک می کنند.
چشم انداز
خبر خوب این است که ریزش مو ناشی از تلوژن افلوویوم معمولاً برگشت پذیر است. با تثبیت وزن، رعایت رژیم متعادل و مدیریت استرس، موها به چرخه طبیعی رشد خود بازمی گردند. سرعت بازگشت بسته به شدت کاهش وزن و سلامت عمومی بدن متفاوت است، اما بیشتر افراد طی چند ماه تا یک سال شاهد بهبود قابل توجه هستند.
جمع بندی
ریزش مو در پی استفاده از آمپول های لاغری شایع است، اما عامل اصلی آن کاهش وزن سریع و فشار متابولیک بدن است، نه خود داروها. با کاهش وزن تدریجی، تأمین پروتئین و ریزمغذی ها، مدیریت استرس و مراقبت پزشکی می توان از ریزش مو پیشگیری کرده و روند بازگشت آن را تسریع کرد. با اقدامات پیشگیرانه، امکان دستیابی به تناسب اندام سالم و حفظ سلامت مو به طور همزمان وجود دارد.