سنسور دور موتور زانتیا کجاست؟
سنسور دور موتور زانتیا: قلب تپنده سیستم مدیریت موتور
سنسور دور موتور، که با نام سنسور موقعیت میل‌لنگ نیز شناخته می‌شود، نقشی حیاتی در عملکرد صحیح پیشرانه زانتیا ایفا می‌کند. این قطعه کوچک اما مهم، اطلاعات مربوط به سرعت و موقعیت میل‌لنگ را به واحد کنترل الکترونیکی (ECU) ارسال می‌کند تا وظایف متعددی از جمله تنظیم زمان جرقه‌زنی و پاشش سوخت را به درستی انجام دهد. در این مقاله، به بررسی جامع محل قرارگیری، وظایف، علائم خرابی و نحوه تعویض سنسور دور موتور زانتیا و عمر مفید سنسور دور موتور می‌پردازیم.
محل قرارگیری سنسور دور موتور زانتیا
محل دقیق سنسور دور موتور در زانتیا، به نوع موتور آن بستگی دارد:
- موتور XU7JP:این سنسور در سمت راست موتور، روی پوسته کلاچ و نزدیک به فلایویل قرار دارد.
- موتور TU5JP:در این موتور، سنسور دور موتور در قسمت جلویی موتور، روی قاب تسمه تایم و نزدیک به پولی سر میل‌لنگ نصب شده است.
وظایف سنسور دور موتور زانتیا
انواع سنسورهای خودرو خصوصا سنسورهای دور موتور وظایف متعددی را در سیستم مدیریت موتور زانتیا بر عهده دارد، از جمله:
- تنظیم زمان جرقه‌زنی: با ارسال اطلاعات مربوط به موقعیت میل‌لنگ، سنسور دور موتور به ECU کمک می‌کند تا زمان دقیق جرقه‌زنی را برای هر سیلندر تعیین کند. این امر برای احتراق کامل مخلوط هوا و سوخت و حداکثر بازده موتور ضروری است.
- تنظیم پاشش سوخت: سنسور دور موتور همچنین اطلاعاتی را برای تنظیم زمان و مقدار پاشش سوخت به هر انژکتور به ECU ارائه می‌دهد. این امر برای حفظ نسبت صحیح هوا و سوخت در موتور و بهینه‌سازی مصرف سوخت و آلایندگی ضروری است.
- تشخیص عیوب موتور: سنسور دور موتور می‌تواند در تشخیص برخی از عیوب موتور، مانند نقص در سیستم جرقه‌زنی یا سیستم سوخت‌رسانی، به ECU کمک کند.
علائم خرابی سنسور دور موتور زانتیا
خرابی سنسور دور موتور می‌تواند علائم مختلفی را در زانتیا ایجاد کند، از جمله:
- مشکل در روشن شدن موتور: اگر سنسور دور موتور خراب باشد، ممکن است روشن شدن موتور دشوار یا غیرممکن باشد.
- خاموش شدن ناگهانی موتور: سنسور دور موتور معیوب می‌تواند باعث خاموش شدن ناگهانی موتور در حین رانندگی شود.
- افت قدرت موتور: خرابی سنسور دور موتور می‌تواند منجر به افت قدرت و شتاب موتور شود.
- افزایش مصرف سوخت: خرابی سنسور دور موتور می‌تواند باعث افزایش مصرف سوخت شود.
- روشن شدن چراغ چک موتور: خرابی سنسور دور موتور معمولاً باعث روشن شدن چراغ چک موتور (MIL) می‌شود.
نحوه تعویض سنسور دور موتور زانتیا
تعویض سنسور دور موتور زانتیا به طور کلی یک کار نسبتاً ساده است که با ابزارهای معمولی قابل انجام است. با این حال، توصیه می‌شود برای اطمینان از انجام صحیح کار، به یک مکانیک مجرب مراجعه کنید.
مراحل کلی تعویض سنسور دور موتور زانتیا به شرح زیر است:
- باتری را جدا کنید: قبل از شروع کار، حتماً باتری را جدا کنید تا از برق گرفتگی جلوگیری کنید.
- محل سنسور را پیدا کنید: با توجه به نوع موتور زانتیا، محل دقیق سنسور دور موتور را پیدا کنید.
- کانکتور سنسور را جدا کنید: کانکتور الکتریکی را از سنسور دور موتور جدا کنید.
- سنسور را خارج کنید: سنسور دور موتور را با استفاده از آچار یا ابزار مناسب از محل خود خارج کنید.
- سنسور جدید را نصب کنید: سنسور جدید را در محل خود قرار داده و آن را با آچار یا ابزار مناسب محکم کنید.
- کانکتور سنسور را وصل کنید: کانکتور الکتریکی را به سنسور دور موتور وصل کنید.
- باتری را وصل کنید: باتری را دوباره وصل کنید.
از کجا بدانیم سنسور دور موتور خراب شده است و چگونه آن را تعمیر کنیم؟
سنسور دور موتور (Motor speed sensor) یکی از مهم‌ترین قطعات ماشین های انژکتوری است که اگر خراب شود خودرو استارت می‌خورد اما موتور روشن نمی‌شود. یا در زمانی که ماشین استارت می‌خورد پمپاژ شدن بنزین قطع می‌شود. همچنین دور سنج به خوبی کار نمی‌کند و تنها در یک مکانی ثابت می‌ماند. زیرا این قطعه به طور لحظه‌ای دور موتور را تشخیص می‌دهد و اطلاعات دریافتی را به ECU گزارش می‌دهد. پس با مشاهده عدم کارکرد درست سنسور دور موتور باید به یک تعمیرگاه تخصصی مراجعه کنید و در اسرع وقت سنسور را تعمیر یا تعویض نمایید.
سنسور دور موتور چیست؟
سنسور دور موتور که به آن سنسور موقعیت میل لنگ هم گفته می‌شود یکی از اصلی ترین قطعات الکتریکی نسبتاً مدرن در خودروهای انژکتوری است. این قطعه در موتور خودروهای درون سوز تمامی اطلاعات مربوط به موقعیت مکانی پیستون و همچنین سرعت های دورانی میل لنگ را جمع آوری می‌کند. سپس این داده‌ها را به مرکز واحد کنترل الکترونیک موتور خودرو یا همان ECU انتقال می‌دهد. در نهایت موتور با کمک این داده‌ها سایر فرآیندهای موتور و از همه مهم‌تر سامانه جرقه زنی و پاشش صحیح بنزین را مدیریت می‌کند.
عملکرد سنسور دور موتور
سنسور موقعیت میل لنگ در واقع یک قطعه الکتریکی مغناطیسی است که در برابر چرخ دنده ای که در قسمت بالای فلایول وجود دارد نصب می‌شود. این سنسور از آهنربا، هسته ای آهنی و یکسری سیم پیچ مسی تشکیل شده است. بنابراین زمانی که چرخ دنده حرکت می‌کند با به وجود آوردن میدان مغناطیسی یک موج سینوسی به طرف ecu ارسال می‌کند.
در این حالت ای سی یو با پردازش میزان دامنه و بررسی فرکانس های دریافت شده به درستی می‌تواند میزان دور موتور اتومبیل را به دست آورد. این اطلاعات به غیر از تنظیم دور موتور باعث می‌شود تا ای سی یو دقیق ترین زمان جرقه زنی یا همان استارت را هم تنظیم کند. سپس بهترین زمان برای پاشش سوخت بنزین یا گاز را به انژکتورها گزارش دهد.
علائم خرابی سنسور دور موتور
در صورت خرابی یا سوختن سنسور موقعیت میل لنگ در بیشتر خودروها سریعاً موتور خاموش می‌شود و دوباره روشن نخواهد شد. البته در برخی از خودروهای خارجی و ایرانی موتور اتومبیل با استفاده از سنسور دور موتور (Motor speed sensor) روشن می‌شود اما دور موتور خودرو از ۳۰۰۰rpm بالاتر نخواهد رفت. گاهی اوقات با خراب شدن این سنسور روی دور سنج خودرو ارقام نامربوطی دیده می‌شود. مثلاً خودرو به حالت عادی حرکت می‌کند ولی دور موتور عدد ۳۵۰۰ را نشان می‌دهد. البته با خراب شدن سنسور موقعیت میل لنگ در برخی شرایط پیش از افزایش دور موتور خودرو حالت کات آف به وجود می‌آید یا اینکه دور سنج در جای ثابتی بدون حرکت باقی می‌ماند.
تشخیص خرابی سنسور موقعیت میل لنگ
در بیشتر مواقع هنگام تعمیر موتور و عیب یابی سنسور موقعیت میل لنگ دیده شده است که دلیل روشن نشدن اتومبیل، خرابی یا سوختن سنسور دور موتور نبوده است. بلکه علت از کار افتادن خودرو کثیفی و جرم گرفتن قسمت جلوی سنسور است. البته شاید خراب شدن سنسور موقعیت میل لنگ خودرو به دلیل تجمع براده در جلوی سنسور بر اثر شسته نشدن فلایول بعد از تراش دنده ها باشد. حتی ممکن است که رعایت نکردن فاصله میان سر سنسور با دنده های فلایول باعث اختلال در عملکرد این قطعه شود. در برخی شرایط خراب بودن سنسور موقعیت میل لنگ به دلیل نامناسب بودن پیچ نگه دارنده سنسور بر روی پوسته کلاچ و همچنین درست تراشیده نشدن پوسته کلاچ باشد.